تحلیل تطبیقی نظرات مفسران درباره تبارشناسی حضرت مریم (س) در قرآن کریم (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
حضرت مریم(س) تنها زنی است که قرآن کریم ۳۴ بار از وی نام برده و به تجلیل از فضایل شخصی و خانوادگی او پرداخته است. در برخی از آیات قرآنی از مریم(س)، با تعابیر «بنت عمران» و «اُخت هارون» یاد شده است. در همین راستا اهداف اصلی پژوهش، بررسی دلایل ورود قرآن کریم به تبارشناسی حضرت مریم(س) و تحلیل دیدگاه های مفسران صاحبنظر درباره عناوین «آل عمران» و «اُخت هارون» است. این پژوهش با روش تحلیلی تطبیقی انجام شده و بر ضرورت اتخاذ رویکرد ادبی در تفسیر داستان های قرآنی تأکید می کند. نتایج پژوهش پیش رو از این قرار است: قرآن کریم با رویکردی اصلاحی و حکیمانه، تبار مریم(س) را به یکی از خاندان های برگزیده و پیامبرپرور(یعنی خاندان عمران) منتسب می کند تا هم از مریم در برابر اتهامات شنیع یهودیان مغرض دفاع کند و هم به تناقضات موجود در نسب نامه های اناجیل پایان دهد. قرآن همچنین با حذف نام «یوسف نجار» از نسب عیسی(ع)، بر نسب مادری «عیسی بن مریم» تأکید می ورزد. از نظر نگارنده، مراد قرآن از «هارون» در تعبیر قرآنی «یا أُخْتَ هارُونَ»، هارون نبی(ع) بوده و ارتباط مریم با وی به صورت سلالتی است. قرآن کریم همچنین مریم را دختر بلاواسطه «عمران» معرفی می کند. با این وجود هویت تاریخی عمران به دلیل عدم تحلیل مستقل شخصیت وی در قرآن برای مخاطبان مشخص نیست. از دیگر سو با عنایت به عدم ذکر نام «عمرام» پدر موسی و هارون در سرتاسر آیات قرآن و با درنظرگیری قرائن درون متنی، به نظر می رسد که مراد قرآن از «آل عمران» تنها خاندان پدری مریم(س) است.A Comparative Analysis of Commentators' Views on the Genealogy of the Virgin Mary in the Quran
The Virgin Mary is the only woman mentioned by name 34 times in The Holy Qurān , emphasizing her virtues. In some verses, she is called " bint ʿImrān " and " ukht Hārūn ". This study examines why the Qurān highlights Mary’s genealogy and analyzes interpretations of " Āl ʿImrān " and " ukht Hārūn " by Qurānic scholars. Using an analytical-comparative approach, it advocates a literary interpretation of Qurānic narratives. The findings show that The Holy Qurān attributes Mary’s lineage to the esteemed family of Imran to counter accusations by biased Jewish groups and address inconsistencies in Gospel genealogies. By excluding " Yūsuf Najjār " from Jesus’ lineage, the Qurān underscores the maternal line of "Jesus, son of Mary." The study suggests that " Hārūn " in " ya ukht Hārūn " refers to the prophet Aaron, with Mary’s connection being genealogical and indirect. Mary is identified as the direct daughter of ʿImrān , though ʿImrān’s historical identity remains unclear due to limited Qurānic details. Additionally, the absence of " ʿImrām " the father of Moses and Aaron, in the Qurān , along with contextual evidence, supports the view that " Āl ʿImrān " refers to Mary’s paternal family.
تبلیغات
