مقایسه «مثبت نگری به انسان» از دیدگاه روان شناسی مثبت و قرآن کریم (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
از مهم ترین مبانی انسان شناختیِ روان شناسی مثبت نگر، پذیرش نگاه مثبت به انسان است. در پی تبیین چیستی چنین نگاهی به انسان می توان آن را مشتمل بر دو مؤلفه دانست: یکی پذیرش منش و ویژگی های مثبت صفت گونه در انسان و دیگری اصالت توأمان توانمندی ها و ضعف ها در انسان. از نگاه قرآن کریم، طبق برداشت بسیاری از مفسران، شاکله به معنای منش است و پذیرش تحولات قلب، تأکید بر ظهور ویژگی های اخلاقی در ظرف آخرت و تکرار زیاد عباراتی مانند «بِمَا کَانُوا یَعْمَلُونَ» نشان از پذیرش ویژگی های صفت گونه است. ازسوی دیگر، قرآن کریم نیز نه تنها ویژگی های مثبت صفت گونه را می پذیرد؛ بلکه مفسران بر این باورند که قرآن کریم گرایش های دوگانه ای را درون انسان می پذیرد که با هم تقابل ندارند و مفسران برای جمع میان آن ها از تعابیر مختلفی بهره برده اند. در مجموع به نظر می رسد که نگاه مثبت به انسان در روان شناسی مثبت با قرآن کریم همسویی فراوانی دارد.A Comparative Study of Positive Views of Human Nature in Positive Psychology and the Qur’an
One of the fundamental anthropological principles of positive psychology is the acceptance of a positive view of human nature. This perspective comprises two key components: the recognition of stable positive traits and the intrinsic coexistence of strengths and weaknesses in human beings. The Qur’an, according to many exegetes, affirms this outlook since the concept of shākilah (disposition) is interpreted as indicative of human nature; furthermore, the Qur’an frequently emphasizes inner transformations, the manifestation of moral traits in the Hereafter, and expressions such as bimā kānū yaʿmalūn (for what they used to do), all pointing to the existence of enduring traits. Additionally, the Qur’an acknowledges dual tendencies within the human psyche, which are not viewed as contradictory. Exegetes have employed diverse frameworks to harmonize these tendencies. In conclusion, the Qur’an and positive psychology share a positive view on human nature.
تبلیغات
