چالش های حقوقی ناظر بر تشکیل و فعالیت اتاق پایاپای بورس کالای ایران (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
درحالی که تاریخچه بورس های کالایی در ایران نسبت به سایر کشورها کوتاه تر است اتاق پایاپای، با تجربه ای قابل اتکا و به عنوان یکی از بازوان اجرایی شرکت بورس کالای ایران، تحت قوانین و مقرراتی چون قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور (مصوب 1395)، دستورالعمل تسویه و پایاپای معاملات در بورس کالای ایران (مصوب 1389 سازمان بورس و اوراق بهادار)، و سایر مقررات مربوطه جهت کنترل تضامین عرضه کنندگان، پایش ریسک، تسویه وجوه، و پایاپای کردن بخشی از معاملات فعالیت می کند. این پژوهش، ضمن تبیین جایگاه قانونی اتاق پایاپای و تشریح وظایف و اختیارات آن، به چالش های حقوقی موجود و تعارضات احتمالی با نهادی چون شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه می پردازد. همچنین، بنا بر آن است، ضمن بررسی چالش های موجود در خصوص تشکیل اتاق پایاپای، آسیب شناسی مختصری نیز پیرامون فعالیت این نهاد انجام گیرد. بر اساس تحقیقات صورت گرفته با منابع کتابخانه ای و به روش توصیفی تحلیلی، نتایج نشان می دهد وجود نظام تسویه واحد و تخصصی برای بهینه سازی فعالیت ها، تدوین نظام جامع عضویت فعالان بازار کالایی، و کاهش ریسک های قانونی و مالی بورس های کالایی در قالب سپرده گذاری مرکزی ویژه بورس های کالایی ضروری است.Legal Challenges Governing the Formation and Operation of Iran Mercantile Exchange Clearing House
While the history of commodity exchanges in Iran is shorter than in other countries, the clearing house, which has reliable experience and acts as one of the executive arms of the Iran Mercantile Exchange, operates under laws and regulations such as the Permanent Decrees Law on the Country's Development Programs (approved in 2016), the Settlement and Clearing Instructions for Transactions in the Iran Mercantile Exchange (approved in 2010 by the SEO) and other relevant regulations to control suppliers' guarantees, monitor risk, settle funds, and clear some of the transactions. This research, while explaining the legal status of the clearing house and describing its duties and powers, addresses the existing legal challenges and possible conflicts with an institution such as the Central Securities Depository and Settlement. It is also intended to examine the existing challenges regarding the establishment of the clearing house and conduct a brief pathology analysis of the activities of this institution. Based on the research conducted, the results indicate that the existence of a single and specialized settlement system is essential for optimizing activities, developing a comprehensive membership system for commodity market participants, and reducing the legal and financial risks of commodity exchanges in the form of a central depository specifically for commodity exchanges.
تبلیغات
