تقابل فرم با ایده های زیباشناختی در نقد قوه حکم (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
فرم یکی از اصطلاحات چالش برانگیز در نقد قوه حکم کانت است. او در نقد عقل محض در بخش حسیات استعلایی فرم را در ارتباط با صور پیشین شهود یعنی زمان و مکان مورد بحث قرار می دهد. در واقع چینش زمانی و مکانیِ شهودات حسی، فرم نامیده می شود. کانت در نقد قوه حکم و به طورخاص در دقیقه سوم اصلی ترین عامل زیباساز در داوری زیباشناختی را فرم می داند و اصطلاحاتی چون طرح و ترکیب بندی را به عنوان مترادفِ آن معرفی می کند. به نظر می رسد که فرم مطرح شده در دقیقه سوم همان فرم مطرح شده در بخش حسیات استعلایی نقد عقل محض است. از سوی دیگر کانت در چرخشی ناگهانی در ذیل بحث نبوغ و هنر زیبا، محتوای آثار هنری یا همان ایده های زیباشناختی از اهمیت بیشتری برخوردار می شود. بدین ترتیب نوعی ناسازگاری در مباحث مطرح شده در نقد قوه حکم به چشم می خورد. برخی از شارحان معتقدند نوعی تغییر دیدگاه به دلیل شکست در توجیه اعتبار کلی حکم زیباشناختی، در زیباشناسیِ کانت مشاهده می شود. در مقابل برخی دیگراز شارحان معتقدند با ارائه تعریف جدید و جامعی از فرم در زیباشناسیِ کانت، می توان دو بخشِ ظاهراً ناسازگار کانت را در نقد قوه حکم با هم دیگر سازگار نمود. بعد از بررسی نظر شارحان مشخص شد که دیدگاه آلیسون در مقایسه با دیدگاه های دیگر موجه تر است. از نظر آلیسون فرم چینش داده های محسوس است به گونه ای که هماهنگی آزاد خیال و فاهمه را ایجاد کند.The Contrast of Form with Aesthetic Ideas in the Critique of Judgment
Form is one of the challenging terms in the Kant's Critique of Judgment. In his Critique of Pure Reason, he discusses in the transcendental aesthetics of form in relation to a priori conditions of intuition, i.e. time and place. In fact, the temporal and spatial arrangement of sensory intuitions is called form. In Critique of Judgment, Kant considers form to be the most important beautifying factor in aesthetic judgment and introduces terms such as design and composition as its synonyms. It is quite clear that the form presented in the third minute is the same form presented in the transcendental aesthetics in the Critique of Pure Reason. On the other hand, in Kant's sudden turn under the discussion of genius and beautiful art, the content of artistic works or aesthetic ideas becomes more important. In this way, a kind of inconsistency can be seen in the issues raised in the Critique of Judgment. Some commentators believe that a kind of change of perspective is observed in Kant's aesthetics due to the failure to justify the universal validity of the aesthetic judgment. On the other hand, some other commentators believe that by presenting a new and comprehensive definition of form in Kant's aesthetics, it is possible to reconcile the two apparently incompatible parts of Kant's Critique of Judgment. After examining the commentaries, it was found that Alison's view is more justified compared to other views. According to Allison, the form is the arrangement of sensible data in such a way as to create a free harmony of imagination and understanding.
تبلیغات
