نقد کاربست قواعد نحو و بلاغت در مکتب تفسیر ادبی (فرهنگی) معاصر با تأکید بر آرای امین خولی و بنت الشاطی
آرشیو
چکیده
مکتب تفسیر ادبی معاصر، که بنیانگذار آن امین خولی و توسعه دهندگانش، شاگردان وی ازجمله بنت الشاطی بودند، در رهیافت های متأخر تفسیری تأثیرات مهمی داشته است؛ ازاین رو ضرورت دارد از ابعاد گوناگون نقد شود. از خلأهای پژوهشی درباره این مکتب تفسیری، نقد نحوه کاربست قواعد نحو و بلاغت است. این مقاله به روش تحلیلی با رویکرد نقادانه و بر پایه منابع کتابخانه ای درصدد است رویکرد خولی و بنت الشاطی به قواعد نحو و بلاغت را ارزیابی کند. یافته ها نشان داد خاستگاه نظریه خولی، ناظر به اشکالات برخی تفاسیر اهل سنت بوده است. تقدم نظم و بیان قرآنی در براب ر قواع د نح وی، رسیدن به هدف اصلی قرآن، و رد جواز غلط های نحوی در قرآن، امتیازات این مکتب درکاربست قواعد نحوی بوده، و خارج کردن بلاغت از سیطره فلسفه و منطق و نشان دادن زیبایی های بلاغی قرآن با درنظرداشتن پیام آیات امتیازات در کاربست قواعد بلاغی است. در این میان چالش هایی همچون: محروم شدن از احتمالات تفسیری و معانی باطنی با کاهش وجوه اعرابی و مخالفت با تفسیر علمی وجود دارد که با اصل چندمعنایی و زبان جامع قرآن در تعارض است؛ همچنین گزینش و تأیید دیدگاه درست در تفسیر برخی آیات، افزون بر ابزار نحو و بلاغت، درگرو پیش فرض های کلامی و روایات معتبر است که در این مکتب کنار نهاده می شود. نتیجه اینکه، در این مکتب تفسیری صرف نظر از آسیب های موجود، تقدم قرآن در بررسی نحوی و بلاغی ثابت می شود و لازمه آن مرجعیت قرآن در دو علم نحو و بلاغت است.A Critique of the Application of Grammar and Rhetoric Rules in the Contemporary Literary (Cultural) School of Tafsir, with Emphasis on the Views of Amin Khuli and Bint al-Shati
The contemporary school of literary interpretation (Tafsir), founded by Amin Khuli and developed by his students, including bint al-Shati, has had significant impacts on recent interpretive approaches. Therefore, it is necessary to critically examine it from various perspectives. One of the research gaps regarding this interpretive school is the critique of the way grammatical and rhetorical rules are applied. This article, using an analytical method with a critical approach and based on library resources, seeks to evaluate Khuli and bint al- Shati’s approach to grammatical and rhetorical rules. The findings showed that the origin of Khuli's theory was in response to the problems of some Sunni interpretations. The priority of Qur'anic order and expression over grammatical rules, achieving the main goal of the Qur'an, and rejecting the permissibility of grammatical errors in the Qur'an are the advantages of this school in applying grammatical rules. Removing rhetoric from the control of philosophy and logic and showing the rhetorical beauties of the Qur'an while considering the message of the verses are the advantages in applying rhetorical rules. Meanwhile, there are challenges such as being deprived of interpretive possibilities and inner meanings by reducing grammatical aspects and opposing scientific interpretation, which are in conflict with the principle of multiple meanings and the comprehensive language of the Qur'an. Furthermore, selecting and confirming the correct viewpoint in interpreting some verses, in addition to the tools of grammar and rhetoric, depends on theological presuppositions and reliable hadiths, which are neglected in this school. In conclusion, in this interpretive school, regardless of the existing damages, the priority of the Qur'an in grammatical and rhetorical analysis is proven, and the necessity of this is the Qur'an's authority in both grammar and rhetoric.
تبلیغات
