بیان تمثیلی قوانین کیفری و شاخص های کیفیت قانون؛ چالش و رهیافت تفسیری (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
از جمله شاخص های کیفیت قانون، شفافیت و قابلیت پیش بینی آن است؛ یعنی معنای موردنظر مقنن چنان روشن باشد که شهروندان عادی شخصاً یا به کمک مشاور حقوقی به سادگی بتوانند از عهده فهم آن برآیند و به راحتی رابطه رفتار خود با قانون و نتایج برخورد این دو را پیش بینی کنند. در بیان تمثیلی قانون که مثال هایی از یک مفهوم کلی مورد حکم واقع می شود و تشخیص مضوعات مشابه به مفسران و مجریان واگذار می گردد، خودبه خود دو شاخص شفافیت و قابلیت پیش بینی قانون تضعیف و پای تفسیر و تأویل و مقایسه و تشبیه به بحث باز می شود. در چنین وضعیتی سوء تفسیر قانون، توازن حقوق و آزادی های اشخاص و منافع عمومی را در معرض تهدید قرار می دهد. در این گونه موارد بر مبنای منطق حقوقی و اصول تفسیر قوانین کیفری و با تکیه بر ذوق سلیم باید روح آن مفهوم کلی یا وصف مشترک مثال های آن یا حکمت وضع قانون یا ارزش مورد حمایت مقنن را پیدا کرد و مناط حکم و ملاک ترسیم قلمرو قانون و تشخیص مصداق های آن به شمار آورد. این رهیافت تفسیری که قضات انگلیسی بیشتر از دیگران آن را به کار گرفته اند، در تفسیر قوانین کیفری ما هم به دلیل کثرت مقررات تمثیلی و سوء تفسیر آنها در مراجع قضایی، موقعیت اجرایی چشمگیری دارد. این مقاله پس از معرفی موضوع و بیان چگونگی برخورد آن با شاخص های کیفیت قانون، به تحلیل نمونه ای از سوءبرداشت های قضایی و بیان رهیافت تفسیری آن می پردازد.Allegorical Expression of Criminal Statutes and law Quality Criteria; Challenge Approach
Transparency and foreseeability are two criteria of quality of law. That is, the intended meaning of the legislator must be so clear that ordinary citizens in person or by legal counsel can understand it and predict the relationship between their behavior and the law and the results of the interaction. In the allegorical expression of law; where examples of a general concept prescribed by the law and recognition of similar issues is left to the commentators and executors, the transparency and predictability -as two criteria of law quality - are weakened and the path of interpretation, comparison and analogy is opened up for discussion. In such a situation, misinterpretation of the law threatens the balance between individual rights and freedoms and public interests. In such cases, the spirit of that general concept or the common description of its examples, or the rationality of the statute, or the value protected by the legislator, must be found and considered as the criterion of the ruling of statute. This interpretive approach, which has been used more by English judges than others, has a considerable practical position in the interpretation of criminal statutes of Iran due to the multiplicity of allegorical provisions and their misinterpretation. After introducing the topic and explaining how it deals with the quality standards of law, this essay analyzes a sample of judicial misconceptions and statement its interpretive approach.
تبلیغات
