نقش مفهوم غیاب در خلق درام ابزورد با تکیه بر نظریه واسازی (مطالعه موردی نمایشنامه های در انتظار گودو، آوازخوان طاس و مستخدم ماشینی) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در طول تاریخِ حیات ادبیات دراماتیک، «حضور» به عنوان مفهومی بنیادین فرض شده است، چنان که تجلی این مفهوم را می توان به نحوی بارز در وجود و حضور شخصیتِ کنشگر، پی رنگ منظم و عمدتاً پیش برنده در ساختار درام مشاهده کرد. در تقابل با مفهوم حضور - که امری بنیادین فرض شده - اغلب «غیاب» به عنوان جنبه ای دیگر از حضور، نادیده گرفته شده و مغفول مانده است. ژاک دریدا، فیلسوف پساساختارگرا، در نظریه واسازی، با در نظر گرفتن این موضوع که سنت متافیزیک غربی قائم بر حضور بوده و غیاب را نادیده می گیرد، خواستار برهم زدن تقابل های دوگانه رایج در این سنت و شکستنِ ساختارهای موجود شد تا صداهایِ به حاشیه رانده شده و هر آنچه پیش تر غایب بوده است، امکان سخن گفتن پیدا کند. این مقاله، با توجه به نظریه واسازی ژاک دریدا، و با روش توصیفی– تحلیلی، تجلی مفهوم «غیاب» را در نمایشنامه هایِ آوازخوان طاس، در انتظار گودو و مستخدم ماشینی به عنوان نخستین، معروف ترین و یکی از شاخص ترین نمونه هایِ درام ابزورد بررسی کرده، و نشان می دهد که چگونه با واسازیِ ساختار و الگوهای رایج که قرن ها بر سنت درام نویسیِ غرب حاکم بوده، در غیابِ شخصیتی کنشگر و پیش برنده، پی رنگی غیر خطی و تکرارشونده و بی منطقی حاکم بر جهان این آثار، گونه ای جدید از ادبیات دراماتیک شکل گرفته که متناسب است با عصر شکل گیری و قوام این آثار که نوید فضایی تازه تر را وعده می دهند. درواقع این آثار را می توان پیشاهنگانی دانست که نشانگر امکان رخداد گونه هایی تازه از درام با شکستن الگوهای رایج و سنت های تثبیت شده و ایجاد تناسب بین درام هر عصر با مؤلفه هایِ زمانه خویش هستند.The Role of the Concept of Absence in the Creation of Absurd Drama Based on the Theory of Deconstruction (A Case Study of the Plays Waiting for Godot, The Bald Soprano, and The Dumb Waiter)
Throughout the history of dramatic literature, "presence" has been assumed as a fundamental concept, prominently reflected in the existence and presence of an active character and an organized and primarily forward-moving plot within the drama structure. While "presence" is often considered foundational, the concept of "absence" as its counterpart has frequently been overlooked and neglected. Jacques Derrida, the post-structuralist philosopher, argued in his theory of deconstruction that Western metaphysical tradition is centered on presence while disregarding absence. He called for disrupting the prevalent binary oppositions in this tradition and dismantling existing structures to allow marginalized voices and previously absent elements to speak. This article, drawing on Derrida’s theory of deconstruction and employing a descriptive-analytical method, examines the manifestation of the concept of "absence" in The Bald Soprano, Waiting for Godot, and The Dumb Waiter as the first, most renowned, and one of the most significant examples of absurd drama. It demonstrates how a new form of dramatic literature has emerged by deconstructing the structures and dominant patterns that have governed Western dramatic traditions for centuries. This form, characterized by the absence of an active, driving character, a nonlinear and repetitive plot, and the prevailing absurdity of its world, aligns with the era in which these plays were conceived and established, promising a fresh perspective. These plays can be considered pioneers who indicate the possibility of new types of drama by breaking common patterns and established traditions and creating harmony between the drama of each era and its contemporaneous characteristics.
تبلیغات
