چگونگی درک زمان –فضا (با نگاهی به بوف کور صادق هدایت ) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف: با مطالعه ادبیات هر جامعه ما به این خواست نزدیک می شویم که تجربه گسسته انسان چگونه در روایت معنادار می شود. نویسنده ملزم است هنگام پرداخت روایت، درکی از ساختارهای شناخت ذهنی افراد جامعه یا حداقل ذهن خود برای ارتباط برقرار کردن با دیگری و جهان داشته باشد. از آن جا که مهم ترین اصل در روایت، برای معنادار کردن تجربه بشری، پرداختن به امر زمان است. وگرنه نویسنده نمی تواند روایتی در معنای تعریف ژانر رمان شکل دهد و ممکن است، صرفا به ماجراها، کنش ها و احساسات شخصیت ها توجه کند. نویسنده هنگامی تلاش می کند تجربه بشری را با درکش از امر زمان معنادار کند، خواه ناخواه فضاهای اجتماعی، مکانی–ذهنی جامعه خویش را نیز شکل می دهد. پس ما با مطالعه ادبیات و فهم درک نویسنده از امر زمان–فضا، به فهم ساختار شناخت و فضاهای زندگی جامعه نویسنده هم نزدیک می شویم. روش شناسی: برای نزدیک شدن به فهم چگونگی درک زمان–فضای صادق هدایت، در ابتدا تلاش شده تحلیلی از جامعه نویسنده که در آن زندگی می کرده، داشته باشیم و سپس با استفاده از روش شناسی تحلیل محتوا، مضمون های روایت را در رابطه با چگونگی درک نویسنده از امر زمان و فضاهای زندگی استخراج شود. برای استخراج مضمون های روایت در جهت هدف مطالعه، مهم است نویسنده معنایابی موقعیت شخصیت ها را در نظر دارد یا کنش و احساسات آن ها را در نظر می گیرد و مفاهیم ذهنی خود را به آن ها غالب می کند. سپس تلاش می شود ارتباط مفاهیم تحلیلی جامعه نویسنده با مضمون های روایت نویسنده، تحلیل شود. یافته ها: جامعه ایران در تاریخ زندگی نویسنده (دوران مشروطه)، دچار تغییرات گسترده و ناگهانی از بالا توسط حاکمیت به صورت تغییر فضاهای زندگی شده است. این تغییرات فضایی، مردم را به لحاظ شناختی و فضایی دچار گسست از گذشته کرده است. طبیعی است درک امر زمان در این موقعیت دچار آسیب شود، چون افراد از یک سو به خاطر تغییرات فضایی نمی توانستند خود را به راحتی به گذشته متعلق بدانند و از سوی دیگر جامعه قادر نبود روش شناسی علم جوامع غربی را برای فهم پیشرفت در آینده درک کند. از آن جا مردم به راحتی نمی توانستند برای گذراندن زندگی روزمره خود وارد تولید اقتصادی شوند. در موقعیت جامعه ایران، حاکمیت خواهان ساخت دولت –ملت با فروش منابع طبیعی و وارد کردن مدرنیته از بالا شد و روشنفکرین ایرانی که نویسندگان ادبیات هم جزو آن ها هستند خواهان حاکمیت قانون همراه با آزادی های سیاسی و فردی شدند. در این جا نویسنده ای همانند هدایت که می خواهد موقعیت شخصیت داستان خود را معنایابی کند، او را معلق در فضایی گسترده نشان می دهد که زمان حال ابدی را به فهم و درک زمان گذشته و آینده ترجیح می دهد. او نه به دنبال تعریف امر زمان از خلال مفاهیم دینی نه مفاهیم زندگی روزمره بر اساس نقش های فرهنگی و نه بر اساس حس های شناختی است. در نتیجه هنگامی شخصیت در فضایی گسترده و زمان حال ابدی معلق است، در این فضا شخصیت ترجیح می دهد در احساسات خود وول بخورد لذت ببرد یا درد بکشد. و نه تنها به دنبال درک قوانین اجتماعی، فرهنگی و سیاسی که در حال تغییر هستند، نباشد بلکه احساسات را نیز به عنوان یک منبع شناخت فردی درک نکندHow to understand time-space (Look at the blind owl of Sadegh Hedayat)
Purpose-By studying the literature of each society, we approach the question of how the discrete human experience becomes meaningful in the narrative. The writer is required to have an understanding of the structures of mental cognition of the people of the society or at least his own mind in order to communicate with the other and the world. Since the most important principle in narration, to make human experience meaningful, is to deal with the matter of time. Otherwise, the author cannot create a narrative in the sense of defining the genre of the novel and may only pay attention to the adventures, actions and feelings of the characters. When the author tries to make the human experience meaningful by understanding the matter of time, whether he likes it or not, he also shapes the social spaces, the mental space of his society. So, by studying the literature and understanding the author's understanding of time-space, we come close to understanding the structure of cognition and the life spaces of the author's society.
Methodology-In order to get closer to the understanding of Sadiq Hedayat's understanding of time-space, first we tried to have an analysis of the writer's society in which he lived, and then, using the methodology of content analysis, the themes of the narrative in relation to how the writer understands the matter of time and life spaces to be extracted. In order to extract the themes of the narrative towards the purpose of the study, it is important that the author considers the meaning of the characters' position or considers their actions and feelings and imposes his mental concepts on them. Then an attempt is made to analyze the relationship between the analytical concepts of the author's society and the themes of the author's narrative. Then an attempt is made to analyze the relationship between the analytical concepts of the author's society and the themes of the author's narrative.
Findings-In the history of the author's life (constitutional period), Iranian society has undergone extensive and sudden changes from above by the government in the form of changes in living spaces. These spatial changes have made people cognitively and spatially disconnected from the past. It is natural for the understanding of time to suffer in this situation, because on the one hand, due to spatial changes, people could not easily consider themselves to belong to the past, and on the other hand, the society was not able to understand the scientific methodology of Western societies to understand the progress in the future. From there, people could not easily engage in economic production to live their daily lives. In the situation of Iranian society, the government wanted to build a nation-state by selling natural resources and importing modernity from above, and Iranian intellectuals, including literary writers, wanted the rule of law along with political and individual freedoms. Here, a writer like Hedayat, who wants to understand the position of the character in his story, shows him suspended in a vast space that prefers the eternal present to the understanding of the past and future. He does not seek to define time through religious concepts, nor daily life concepts based on cultural roles, nor based on cognitive senses. As a result, when the character is suspended in a vast space and the eternal present, in this space the character prefers to indulge in his feelings, enjoy or suffer
تبلیغات
