نقش مالکیت اربابی در زیست مزارع ایرانی در دوره های قاجار و پهلوی با نگاه ویژه به مزرعه قاضی بالا در قم (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
معیشت ایرانیان در طول تاریخ با کشاورزی و مزرعه داری گره خورده بود و زمین داران بزرگ و اربابان از طبقه نجبا و طبقات بالای اجتماعی محسوب می شدند. منابع، اسناد تاریخی و باستان شناختی وجود دارند که آثار مرتبط به میراث کشاورزی در پهنه فرهنگی ایران را نشان می دهند. تعدادی از آن ها مربوط به مزارعی هستند که از قرون اولیه اسلامی تا دوره پهلوی شکل گرفتند و قرن ها مورد بهره برداری اقتصادی و معیشتی قرار داشتند. آن ها دارای 4 نوع نظام مالکیتی وقفی، اربابی، دولتی و شاهی بودند و سپس تعدادی از آن ها در دوره قاجار و پهلوی تحت مالکیت اربابی قرارگرفتند. این نوع از مالکیت در مواجهه با تحولات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی ایران در این دوران و پس از آن موجب ایجاد تغییرات کالبدی و کارکردی در مزارع تاریخی شده و هویت و اصالت آن ها را دچار چالش کرده است.مسئله اصلی مقاله نیاز به شناخت عمیق تر درباره ارتباط بین مالکیت اربابی و زیستِ مزارع ایرانی در دوره قاجار و پهلوی است. این منظور با معرفی عوامل تأثیرگذار برآن از طریق رهیافت تفسیری و راهبرد تفسیری تاریخی انجام خواهد شد.The role of lordly ownership in the Iranian farmsteads in the Qajar and Pahlavi periods; with a focus on Qazibala Farmstead in Qom
Throughout history, Iranians' livelihoods were contingent on agriculture and farming, and affluent landowners and lords were regarded as noble and high social strata. Existing historical and archaeological records and documents demonstrate agricultural heritage sites in Iran's cultural area. Some are related to farmsteads, which developed from the early Islamic ages to the twentieth century and were utilized for centuries as a means of subsistence and commerce. They had four ownership system types: endowment, lordship, court and regality, and in the Qajar and Pahlavi periods, part of them came under lordship ownership. This ownership type has resulted in physical and functional changes in historical farmsteads due to political, social, and economic changes in Iran during the 19th and 20th centuries, challenging their identity and authenticity.The moot point of the research is the need for a deeper understanding of the relationship between lordly ownership and the life of Iranian farmsteads during the Qajar and Pahlavi periods, and this article aims to introduce the influential elements using the interpretive approach and historical interpretive strategy. To this end, the Qazibala farmstead in Qom will be used as a healthy and comprehensive case study of an Iranian farmstead.
تبلیغات
