بررسی شیوه های حلّی علامه شعرانی در تعارضات اعتقادی (با التفات به دیدگاه های علامه طباطبایی) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
اخبار و روایات به مثابه یکی از ارکان ثقلین در استنباط، تبیین و اثبات آموزه های اعتقادی و دفاع از آنها نقش انکارناپذیری دارند. با این حال برخی از این اخبار ممکن است در تعارض با اخبار دیگر و یا با داده های رخنه ناپذیر عقلانی قرار گیرند. پژوهش حاضر بنا دارد نشان دهد تلاش های علامه ابوالحسن شعرانی در ارائه پیشنهادهایی برای رفع تعارض های بدوی میان اخبار اعتقادی با یکدیگر و یا با رهیافت های عقلی، تا چه مقدار مقرون به صواب است؟ برای نیل به این پاسخ، مقاله حاضر با روش «توصیفی تحلیلی» و در موافقت یا مخالفت با این پاسخ به روش «انتقادی» بر اندیشه های علامه طباطبائی تکیه کرده است. در نگاه اجمالی می توان پیشنهادهای علامه شعرانی برای رفع تعارض های مزبور را این چنین برشمرد: ترجیح جانب موافق با صراحت عقل یا قرآن، حمل یکی از متعارضان بر تقیه، عدم توجه به خبر واحد در صورت تعارض با خبر متواتر، رعایت ملاحظات ادبی، اتخاذ تأویل، التفات به غرض (برای برقراری وفاق)، تقیید و تخصیص. علامه طباطبائی با شماری از پیشنهادهای علامه شعرانی موافق است و در شماری دیگر با او همراهی ندارد.An Investigation on Allameh Sha’rani's Method for Solving Religious Contradictions (with an Emphasis on Allameh Tabataba’i's Views)
Hadiths and Traditions, as one of the pillars of thaqalayn (“two treasures”), play an undeniable role in inferring, explaining and proving religious doctrines and defending them. However, some of these hadiths may be in conflict with other hadiths or definite rational propositions. This research aims to show how reasonable are the efforts of Allameh Abulhasan Sha’rani in providing suggestions to resolve the primitive contradictions between various religious hadiths or the contradiction between religious hadiths and rational approaches? Using a "descriptive-analytical" method, this article relies on the thoughts of Allameh Tabataba’i to critically agree or disagree with his suggestion. Allameh Sha’rani's suggestions for resolving the aforementioned contradictions are briefly as follows: preferring the hadith that agrees with the clear statement of reason or the Holy Qur'an, considering one of the contradicting hadiths as taqiyyah, disregarding vahed (singular) hadith when it contradicts motawater (successive) hadith, observing literary considerations, allegorical interpretation, paying attention to the purpose of the hadith (to establish agreement), takhsis and taqiid (determination of hadith). Allameh Tabataba’i agrees with some of Allameh Sha’rani's suggestions and does not agree with him in some others.
تبلیغات
