ارزیابی ارتباط تولید و مزیت صادراتی در بازار جهانی گوجه فرنگی و ایران (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
بررسی کالایی صادرات بخش کشاورزی ایران طی دوره 1401-1394 نشان می دهد محصول گوجه فرنگی با میانگین 758هزارتن به ارزش 403 میلیون دلار، به طور میانگین حدود20درصد از میزان صادرات کالاهای عمده صادراتی بخش کشاورزی را شامل می شود.به لحاظ ارزشی به طور میانگین 14درصد از ارزش صادرات کالاهای مهم صادراتی بخش کشاورزی از صادرات گوجه فرنگی و رب حاصل شده است. لذا در این پژوهش برای تعیین جایگاه ایران در بازار جهانی، چگونگی ارتباط تولیدو صادرات و مسیر صادراتی گوجه فرنگی، شاخص های مزیت نسبی آشکار شده و مزیت نسبی آشکارشده متقارن برای ایران و دیگرکشورهای عمده صادرکننده درجهان برآورد شد. در ادامه بر مبنای الگوی خودتوضیح برداری و الگوی تصحیح خطای برداری رابطه بین تولید و مزیت صادراتی این محصول در جهان بررسی شد. نتایج نشان داد ایران در سال های اخیر از مزیت نسبی صادراتی برخوردار شده و روند رو به رشدی را به لحاظ مزیت در صادرات طی کرده و از برخی کشورهای رقیب چون ترکیه، پیشی گرفته است. همچنین نتایج برآوردها نشان داد در بین کشورهای عمده صادرکننده گوجه فرنگی، مزیت صادراتی ایران و تولید این محصول در کشور از رابطه بلندمدت و معنی داری برخوردار بوده و به لحاظ تعدیل تکانه (شوک) های وارد بر بازار صادراتی این محصول از شرایط بهتری نسبت به دیگرکشورهای رقیب برخوردار است. چناچه ایران در راستای بهبود تولید و تقویت ارتباط آن با صادرات گوجه فرنگی سیاست های مناسبی را اتخاذ کند، فرصت حضور در بازار بین المللی این محصول را افزایش خواهد داد. همچنین در کنار تخصصی کردن تولید برای صادرات، بهبود فرایند بازاررسانی از طریق برقراری ارتباط های مستقیم تولیدکنندگان و صادرکنندگان در کشور نیز می تواند در کاهش هزینه های مترتب بر بازار رسانی محصول و در پی آن قیمت و درنهایت افزایش مزیت رقابتی موثر واقع شود.The Relationship Between Production and Export Advantage in The Global Tomato Market and Iran
The commodity analysis of Iran's agricultural exports during the period 2015-2022 showed that the tomato export, with an average of 758 thousand tons worth 403 million dollars, includes on average about 20% of the export volume and 14% of the export value of the major agricultural goods.Including the production of this product in greenhouses, there are about 6 million tons of tomatoes produced annually. Considering that mostly the amount of surplus production is more than the amount of export of tomato products, it will be important to create a comparative advantage based on production capacity in the country.In order to determine Iran's position in the world market, the relationship between production and export, the export route of tomatoes, the revealed comparative advantage and revealed symmetric comparative advantage index was estimated for Iran and other main tomato exporting countries. Next, based on the vector auto regressive model and the VEC model , the relationship between the production and the export advantage of tomato in the world was investigated. The results showed that Iran has a comparative export advantage in tomato export in recent years and has gone through a growing trend in terms of export advantage and has surpassed some competing countries such as Turkey.Also, the estimation results showed that among the main tomato exporting countries, Iran's export advantage and tomato production in the country have a long-term and significant relationship. Continuous presence in international markets requires appropriate policies in foreign trade. If Iran adopts this product in order to improve its production and strengthen its relationship with export, it will increase the opportunity to be present in the international market of this product.
تبلیغات
