حمایت از ایده در حقوق مالکیت فکری؛ چالش ها و ضرورت ها (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
ایده و طرح اولیه علاوه بر این که خود نتیجه و زاییده ذهن و قوه خلاّقه بشر است، در شکل گیری آفرینش های فکری در هر دو حوزه ادبی و هنری و صنعتی نقشی سازنده دارد. با این که در یک نظام حقوقی توسعه یافته و عادلانه، حمایت از ایده ضروری به نظر می رسد، اما حمایت از آن در چهارچوب حقوق مالکیت فکری با چالش های نظری جدی روبه روست. ایده نه تنها از گستره حمایتی مقررات ملی و بین المللی مالکیت فکری خارج است، بلکه از لحاظ نظری نیز حمایت از آن و اعطای انحصار مالکانه به ایده پردازان توجیه پذیر و بدون چالش نیست. در این پژوهش، از یک سو ضمن بررسی سیر تاریخی اهمیت و جایگاه ایده در شکل گیری و رونق صنعت فیلم سازی و سینمای ایالات متحده ضرورت حمایت از ایده پردازان در راستای تشویق و گسترش فعالیت های خلاقانه تبیین شده و از دیگرسو، امکان نداشتن حمایت از ایده از حقوق مالکیت فکری در چهارچوب و رویکرد سه نظریه حقوق طبیعی، نظریه ابزارگرایانه حقوق مالکیت فکری و نظریه تحلیل اقتصادی تحلیل می شود. برآیند آن ضرورت و این چالش، شکل گیری نظام حقوقی ایده با رویه قضایی امریکاست که از ایده پردازان در قالبی متفاوت و جدای از حقوق مالکیت فکری و بدون اعطای انحصار مالکانه حمایت می کند. درک مبانی این ضرورت ها و چالش ها و آشنایی با نظام حقوق ایده و اهداف آن می تواند سرآغازی برای حمایت از ایده پردازان در کشور ایران و براساس ظرفیت های این حوزه از حقوق باشد.Protection of the idea in intellectual property law; Challenges and necessities
The idea and the initial plan are the result and creation of the human mind and his Inventiveness; in addition, those play a constructive role in the formation of intellectual creations in both literary & artistic and industrial fields. Although in a developed and just legal system, the protection of the idea seems necessary, but its protection in the framework of intellectual property law faces serious theoretical challenges. The idea is out of not only the scope of protection of national and international intellectual property regulations but also theoretically, its protection and the granting of ownership monopoly to the creators of ideas is not justifiable and unchallenged. In this research, on the one hand, while examining the historical course of the importance and place of ideas in the formation And prosperity of the US film industry and cinema , the necessity of supporting idea makers in order to encourage and expand creative activities is explained, and on the other hand, The impossibility of supporting the idea of intellectual property law is analyzed in the framework and approach of the three theories of Natural rights, the instrumentalist theory of intellectual property rights and the theory of economic analysis. Due to that necessity and this challenge, the formation of the idea legal system is based on the American judicial procedure, which supports the creators of ideas in a different form, apart from intellectual property law and without granting ownership monopoly. Understanding the basics of these necessities and challenges and Understanding law of ideas system and its goals can be a starting point for protecting idea makers in Iran based on the capacities of this field of law.
تبلیغات
