پاسداری از زبان و خط فارسی در دادرسی اساسی بر پایه اصل 15 قانون اساسی و سیاست های کلی نظام قانونگذاری: با تأکید بر متون قوانین کیفری (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
برابر اصل 15 قانون اساسی، اسناد و مکاتبات و متون رسمی – مانند نوشته مصوبه ها و قوانین - باید به زبان و خط فارسی باشد. شورای نگهبان حسب وظیفه باید مصوبه های ناسازگار (مغایر) با اصل پیش گفته را برای بازسازی (اصلاح) به مجلس شورای اسلامی برگرداند. پنداره (مفهوم) «زبان و خط فارسی» در این اصل، تنها ناظر به واژگان فارسی نبوده و شورا در بررسی خود باید افزون بر ایرادهای واژگانی (رویکرد حداقلی)، ایرادهای دستوری، املایی، ویرایشی و مفهومی مصوب یا مورد پذیرش فرهنگستان زبان و ادب فارسی و همچنین رسم الخط یا آیین نگارش را که جزء ابزارهای عرفی زبان فارسی است، در نظر گیرد (رویکرد حداکثری)؛ بنابراین بایسته است که دادرسی شورا بر پایه اصل یادشده دربردارنده رعایت اصل ها و هنجارهای «زبان فارسی همگانی» و «زبان فارسی حقوقی» در مصوبه ها باشد. این رویه مایه پرمایگی (اتقان)، روشنی (شفافیت) و استواری (استحکام) ادبیات حقوقی مصوبه ها می شود که رعایت نکردن آن افزون بر ایراد بر پایه اصل 15، می تواند ناسازگار (مغایر) با بند 9 سیاست های کلی نظام قانونگذاری و در نتیجه مغایر با بند 1 اصل 110 قانون اساسی نیز باشد. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی است و به تبیین شناسه ها و سنجه های زبان فارسی حقوقی در مصوبه ها نیز پرداخته می شود.Protection of the Persian Language and Letters in Constitutional Proceedings Under Article 15 of the Constitution and General Policies on Legislation with Emphasis on the Texts of Criminal Laws
According to Article 15 of the Iranian constitution, documents, correspondences and official texts like legislative acts, should be in the Persian language and script. The Guardian Council is obliged to return enactments contrary to the said principle to parliament of for correction. The concept of »Persian language and script« is not limited to Persian words (minimal approach) and the Guardian Council should also consider grammatical, dictational, editorial conceptual errors as prescribed by the Persian Language and Literature Academy as well as common calligraphy and the writing rules (maximum approach). So it is necessary that the Guardian Council's proceedings based on the mentioned principle include observing the principles and norms of “communal Persian language “ and "legal Persian language" in the enactments. This procedure causes accuracy, clarification, and sustainability of legal literature in parliamentary acts. Ignoring these rules may also be contrary to nineteen clause of General Policies on Legislation and the first clause of Article 110 of the Constitution. The research method is descriptive-analytical and explains the identifiers and metrics of the legal Persian language in the legislation.