محدوده اعمال ماده 9 قانون مدنی نسبت به تعهدات بین المللی دولت ایران
آرشیو
چکیده
طبق ماده 9 قانون مدنی ایران، «مقررات عهودی که بر طبق قانون اساسی بین دولت ایران و سایر دول منعقد شده باشد درحکم قانون است». در راستای این ماده، تنها معاهدات بین المللی - نه سایر منابع ایجاد تعهدات بین المللی ازجمله عرف - مورد توجه قرار می گیرند. معاهده موردنظر نیز باید به لحاظ بین المللی لازم الاجرا شده باشد و مراحل تصویب در نظام حقوقی ایران را طی کرده باشد. همچنین، اساسنامه یا سند مؤسس سازمان های بین المللی که دولت ایران به عضویت آن درمی آید، در چارچوب ماده 9 قرار می گیرد. اما معاهداتی که ایران با سازمان های بین المللی منعقد می کند چنین ویژگی ای ندارند. همچنین است معاهداتی که مفاد آن به واسطه اقتضائات خاص حقوق بین الملل برای دولت ایران لازم الاجراست. با این که قاضی ایرانی مکلف است تا تعهدات بین المللی دولت ایران را به عنوان قانون داخلی ایران در دادگاه اجرا کند، این امر در رویه قضایی ایرانی چندان مورد توجه قرار نگرفته است. اما رویه اخیر دادگاه های ایران ازجمله دادگاه تجدیدنظر استان مازندران در استناد به تعهدات بین المللی دولت ایران می تواند با برجسته کردن ظرفیت های ماده 9 ق.م، این مقرره را در نظام قضایی ایران احیا کند.Scope of Application of Article 9 of the Civil Code with Respect to the International Obligations of Iran
According to Article 9 of the Civil Code, the treaties made following the Constitution between Iran and other states shall have the force of law. Only international treaties, not other sources of creation of international obligation, including customary law, are considered under this article. The treaty must also be into force internationally and have exhausted the ratification process in Iran's legal system. The statute or constituent instrument of the international organizations also to which the Iranian is a member falls within the scope of Article 9. However, the treaties that Iran concludes with international organizations do not have that character. The same is concerning treaties whose provisions are binding on Iran by the specific requirements of international law. Although the Iranian judge had a duty to execute the international obligations of Iran as domestic law, this has not received much attention in the Iranian jurisprudence. However, the recent jurisprudence of Iranian courts including the Appeal Court of Mazandaran in invoking the international obligations of Iran could bold the potential of Article 9 and revitalize this provision in the Iranian jurisprudence.
تبلیغات
