آرشیو

آرشیو شماره ها:
۱۸

چکیده

این مقاله بخش نخست از پژوهشی مفصل درباره یِ سرشت کنش گری خداوند را گزارش می کند. دو پرسش اصلی این پژوهش اینهاست: (1) آیا خدا کنش گری اخلاقی است؟ (2) اگر آری، آیا اخلاق الاهی همان اخلاق انسانی است یا اخلاق الاهی کلاً یا بعضاً با اخلاق انسانی تفاوت دارد؟ در رابطه با پرسش نخست، نویسنده به بررسی سه نظریه یِ رقیب زیر می پردازد: «خدا همچون کنش گری خودکامه»، «خدا همچون کنش گری مصلحت اندیش» و «خدا همچون کنش گری اخلاقی». در این پژوهش به سود ایده یِ خدا همچون کنش گری اخلاقی، و علیه دو تلقی دیگر از سرشت کنش گریِ خداوند، استدلال خواهد شد. در رابطه با پرسش دوم، نویسنده از این نظریه دفاع می کند که اخلاق الاهی و اخلاق انسانی از حیث «محتوای هنجاری» هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند، هرچند از سایر جهات با یکدیگر تفاوت های چشم گیری دارند. بخش نخست این پژوهش که در این مقاله ارائه می شود پس از طرح کلیات و مباحث مقدماتی، به نظریه یِ «خدا همچون کنش گری خودکامه» می پردازد و برخی از استدلال هایی را بررسی و نقد می کند که به سود این تلقی از سرشت خداوند اقامه شده یا می توان اقامه کرد. بخش های دوم و سوم این پژوهش که در قالب مقالاتی دیگر در شماره های آینده یِ همین مجله انتشار خواهد یافت به شرح و بسط دو تلقی دیگر از سرشت خداوند می پردازد.

God as a Moral Agent (1)

This article reports the first part of extensive research on the nature of God's agency. The two main questions of this research are: (1) Is God a moral agent? (2) If so, is divine morality the same as human morality or does it differ from human morality, either wholly or partially? Regarding the first question, the author examines three rival theories: "God as an autocratic agent", "God as a pragmatic agent" and "God as a moral agent". In this research, the idea of God as a moral agent will be argued for, and the other two conceptions of the nature of divine agency will be argued against. Regarding the second question, the author defends the theory that divine morality and human morality have no difference in terms of their “normative content”, although they have considerable differences in other respects. The first part of this research, presented in this article, after stating the preliminaries, deals with the theory of “God as an autocratic agent” and critically examines some of the arguments made or that could be made in favor of this conception of the nature of God. The second and third parts of this research, which will be published as separate articles in forthcoming issues of this journal, will elaborate on the other two conceptions of the nature of divine agency.

تبلیغات