واکاوی جامعه شناختی نقش روشنفکران در مبارزه با استبداد در آثار اوسیپ ماندلشتام (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
پژوهش حاضر جستاری بین رشته ای در حوزه نقش ادبیات و روشنفکر در تقابل با حکومت استبدادی در شوروی است. انقلاب اکتبر در روسیه سبب بروز تغییرات اساسی در ساختار سیاسی و اجتماعی کشور شد. این تحولات در حالی رخ داد که جامعه و به ویژه روشنفکران امید داشتند تا با روی کارآمدن حکومت بلشویکی، آزادی های مدنی گسترش یابد؛ اما با ظهور سیاست های استبدادی استالین، به تدریج عرصه برای هرگونه نقد خلاف جریان رسمی کشور به شدت تنگ شد. اوسیپ ماندلشتام را می توان یکی از برجسته ترین روشنفکران مخالف دوره استالین نامید که با وجود آگاهی از تبعات اعتراض به سیاست های استالین، با استفاده از ابزار خود؛ یعنی شعر به نقد وضعیت موجود در جهت آگاه سازی مردم پرداخت. در آثار وی بر مسائلی همچون آزادی بیان، حق اعتراض و نفی انفعال عمومی تأکید شده است. در نوشتار حاضر به روش تحلیل محتوای کیفی تلاش شده است با تحلیل مضمون آثار ماندلشتام که برخی از آن ها برای اولین بار از زبان روسی به فارسی ترجمه شده است، به پرسش اصلی پژوهش درباره نقش و جایگاه اوسیپ ماندلشتام به عنوان نماینده برجسته روشنفکران در مقابله با استبداد و خودکامگی پاسخ داده شود و عملکرد مبارزاتی وی و رابطه اش به عنوان نماینده برجسته روشنفکران مخالف با جامعه و حکومت بررسی شود. نتایج این پژوهش بین رشته ای متمرکز بر رابطه ادبیات و سیاست براساس نظریات سعید و گرامشی بیانگر آن است که ماندلشتام از طریق آثار خود، نقش و تأثیر اجتماعی مهم و آموزنده ای در مبارزه با حکومت استبدادی داشته است.A Sociological Analysis of the Role of Intellectuals in the Fight against Tyranny in Osip Mandelstam's Works
The current research is an interdisciplinary study on the role of literature and intellectuals against the authoritarian government in the former Soviet Union. The October Revolution caused fundamental changes in the political and social structure of Russia. These changes and developments happened while the society and especially the intellectuals hoped that, with the establishment of the Bolshevik government, the state of civil liberties in the country would improve. However, with the emergence of Stalin's tyrannical policies, the possibility for any criticism against the mainstream policies became very bounded. Osip Mandelstam can be called as one of the boldest opposition intellectuals in the Stalin era who, despite being aware of the consequences of opposing and protesting against Stalin's policies, used his artistic medium, poetry, to criticize the existing situation in order to inform people. In his works, issues such as freedom of expression, the right to protest, and the rejection of public inaction are emphasized. To answer the main question of the research about Mandelstam's role and position taking against tyranny and autocracy and to investigate his campaigning performance and relationship with the government and the society and as a prominent representative of intellectuals opposed to the government of the given era, the essay draws on the method of qualitative content analysis to examine the content of Mandelstam’s works, some of which have been translated from Russian to Persian for the first time. The main focus of this interdisciplinary research is the relationship between literature and politics and the theoretical framework is based on the theories of Said and Gramsci. The findings indicate that Mandelstam, through his works, played an important and informative social role against the authoritarian regime of his time.
تبلیغات
