تقلیل گرایی بر مبنای اندیشه اخلاقی ابن سینا (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف پژوهش حاضر کمک به ساماندهی اندیشه فرااخلاقی ابن سینا است تا بستری برای ملاحظه نظامی اخلاقی، مبتنی بر آرای بن سینا فراهم آید. مسئله اصلی این است که رویکرد کلی ابنسینا درباره وجود اوصاف و گزاره های اخلاقی چیست. نگارنده در پاسخ به این سؤال میکوشد سه مدل تقلیل گرایی را براساس آرای ابن سینا صورت بندی کند. این مدل های تقلیل گرایی میتوانند در سطوح نگرش متعارف، نگرش حکیمانه و همچنین نگرش عرفانی و توحیدی ابن سینا نسبت به حقایق اخلاقی صورت بندی شوند؛ به نحوی که وعی انسجام بین آن ها وجود داشته باشد. در آغاز دیدگاه ابن سینا در بخش مواد منطق بررسی، و رویکرد برساخت گرایانه او که معطوف به شهرت و توافق عقلا است، در سطحی متعارف، مدلی از تقلیل گرایی معرفی میشود. سپس نگرش ابن سینا برمبنای علم النفس فلسفی و حقیقت سعادت نفس انسانی ملاحظه، و در آنجا نیز براساس آرای ابن سینا نوعی تقلیل گرایی اخلاقی معرفی میشود. سرانجام با توجه به نگرش عرفانی و توحیدی ابن سینا، مدلی دیگر از تقلیل گرایی تقریر می شود. حاصل پژوهش این است که نمیتوان برمبنای مباحث ابن سینا در حوزه وجودشناسی، واقع گرایی واقعی بود؛ زیرا براین اساس حقیقتی مستقل برای اوصاف اخلاقی وجود ندارد.Reductionism in Avicenna's Moral Thought
The aim of the present study is to organize Avicenna’s meta-ethical thought, providing a foundation for understanding the ethical system derived from his opinions. The primary focus is on determining Avicenna's overarching approach to the existence of moral attributes and propositions. In response to this inquiry, the author seeks to articulate three models of reductionism rooted in Avicenna's perspectives. These reductionist models could be crafted at the levels of conventional attitude, philosophical attitude, as well as Avicenna's mystical and monotheistic stance towards moral truths, so that it could be possible to establish coherence among them. This article begins by examining Avicenna’s viewpoint in accordance with his logical principles, introducing his constructivist approach – aimed at fame and intellectual agreement – as a model of reductionism at a conventional level. Subsequently, Avicenna's attitude is explored through the philosophical science of the soul and the truth of the happiness of the human soul, leading to the introduction of a form of moral reductionism based on Avicenna's philosophical opinions. Finally, attention is given to his mystical and monotheistic perspective, presenting yet another model of reductionism. The research concludes that, based on Avicenna's discussions in the field of ontology, it is not feasible to adopt a true realist position, as there is no independent truth for moral attributes.