منابعی کهن در شناخت اندیشه های فرقه اسحاقیه: پژوهشی درباره اسحاق بن محمّد اَحْمَر نَخَعی و بازیابی قطعاتی برجای مانده از آثار وی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
بی شک آثار فِرق نگاری اسلامی بی تأثیر از منازعات کلامی جدلی به ویژه درباره گروه های منتسب به شیعیان نبوده است. بنابر یک نظر، اسحاقیه یکی از همین فرقه های غالی شیعی است که جهت گیری های کلامی در گزارش اندیشه های مؤسّس آن ابویعقوب اسحاق بن محمد بن أبان نخعی احمر بصری مؤثر بوده است، از این رو برخی تلاش هایی را برای تنزیه وی از این اتهامات مبذول داشته اند. امروزه به واسطه میراث نصیریان، برخی متون و نقل قول های منسوب به وی در اختیار است که در صورت درستی انتساب آن ها می توان به منابعی دست اول در شناخت اندیشه های وی دست یافت. اهمیت این نقل قول ها در آن است که اطلاعاتی بی واسطه درباره اندیشه های اسحاق احمر و تعالیم اسحاقیه به دست می دهد. این نوشتار می کوشد تا ضمن بازیابی این قطعات باقی مانده از آثار متعدد اسحاق و تاریخ گذاری آن ها، متونی دست اول از میراث اسحاقیه برای شناخت اندیشه ها و تعالیم آن ها ارائه نماید.Ancient sources in understanding the thoughts of the Ishaqiya sect: A research about Ishāq b. Muhammad Ahmar al-Nakha'ī and recovery of fragments of his works
Undoubtedly, the works of Islamic heresiography have not been unaffected by the theological disputes, especially about the groups attributed to Shiites. According to one opinion, Ishaqiyah is one of the the Shiite extremist ( Ghulāt ) sects whose theological orientations have been effective in reporting the thoughts of its founder, Ishāq b. Muhammad b. Abān Abu Ya‘qūb al-Nakha‘ī al-Ahmar al-Başrī, hence some efforts have been made to clear him of these accusations Today, due to Nasiryan's legacy, some texts and quotations attributed to him are available, and if their attribution is correct, we can obtain first-hand sources for understanding his thoughts. The importance of these quotes is that it provides direct information about the thoughts of Ishaq Ahmar and the teachings of Ishaqiyah. This article tries to present the first-hand texts of Ishaqiyah's legacy to know their thoughts and teachings while recovering these remaining pieces of Ishaq's numerous works and dating them.