واژه های گویشی و فنی در وقف نامه های آستان قدس رضوی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

آستان قدس رضوی یکی از بزرگ ترین نهادهای وقفی جهان است. بنیاد این تشکیلات اداری موقوفاتی بر اسناد گسترده و انبوه این سازمان، به ویژه اسناد و متون وقفی آن استوار است؛ اسناد یگانه ای که از لابه لای آن ها نقش تأثیرگذار این نهاد در دگرگونی های تاریخی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی کشور در سده های گذشته آشکار می شود. این اسناد که از روزگاران گذشته به ویژه از دوره های صفویه، افشاریه، زندیه و قاجاریه بر جای مانده است شامل وقف نامه ها و سواد آن ها، مصالحه نامه ها، مبایعه نامه ها، اقرار نامه ها، اجاره نامه ها، فهرست های رفع و بخش، اوراق دفاتر اوارجه و... می باشد. با توجه به گستردگی داده های موجود در این اسناد، به ویژه داده های زبانی، بازخوانی و بازکاوی این میراث ارزشمند، از بایستگی بسیاری برخوردار است. در این نوشتار، که نخستین پژوهش درباره اسناد یادشده است، واژه های گویشی و فنی به کار رفته در وقف نامه های آستان قدس رضوی که در فرهنگ های پارسی دیده نمی شود، بازیابی شده است.