معنویت، از جمله مؤلفه های حقیقی حیات بشر است که نقشی اساسی در سعادت آدمی ایفامی کند. انسان هایی که لوح وجودشان به گوهر معنویت آراسته است، از هر چیزی که این گوهر ارزشمند را دچارآلایش کند، پرهیز می کنند. یکی از صفاتی که انسان را از معنویت دورمی کند و آموزه های دینی، ما را از آن نهی کرده اند، نفاق یا دورویی است که نوع بشر، بیش و کم گرفتار آن است. امیرالمؤمنین، امام علی(ع)، که انسان شناسی خود را در مکتب قرآن کریم و پیامبراعظم(ص) آموخته است، همه بندگان خدا را از اهل نفاق برحذرداشته و شاخصه های این دسته از مردم را در ضمن خطبه۱۹۴نهج البلاغه برشمرده است که این نوشتار، ضمن معرفی این شاخصه ها و تبیین و تحلیل مؤلفه های معنویت، نقش بسیار مهم نفاق زدایی در محیط خدمتی را درجهت ارتقای معنوی کارکنان تبیین کرده است. مبتنی بر این هدف، مسأله اصلی پژوهش،«چیستیِ شاخصه های نفاق و مؤلفه های معنویت و چگونگی نقش نفاق زدایی در ارتقای معنویت در محیط خدمتی با تمرکز بر آموزه های نهج البلاغه» است که به روش گردآوری کتابخانه ای با تمرکز بر متن اصلی نهج البلاغه و برخی منابع مرتبط به این موضوع پرداخته است. نتائج این مطالعه گویای آن است که۳۴شاخص برای اهل نفاق در خطبه۱۹۴نهج البلاغه ذکرشده که نزاهت و طهارت کارکنان از آنها، محیط خدمتی را به عطر معنویت که مبتنی بر سه مؤلفه خدامحوری، معادباوری و ولایت مداری است، معطر می کند.