پیام سوره مائده

سوره مائده که آن را سوره «عقود» یعنی قراردادها و پیمان‌ها نیز می‌نامند از سوره‌هایی است که در اواخر عمر شریف پیامبر اکرم(ص) بر او نازل شده است و طبق روایت‌های متعددی از شیعیان و سنی‌ها،هیچ یک از آیاتش نسخ نشده ولی ممکن است در برخی موارد آیات سایر سوره‌ها را نسخ کرده باشد.1
بنابراین،این سوره از ویژگی خاصی برخوردار است.نکته جالب این که ترجیع بند آیات این سوره فراز «و اتقواللّه» می‌باشد که دوازده مرتبه در این سوره تکرار شده و چنین فراوانی در هیچ یک از سوره‌های قرآن یافت نمی‌شود،حتی سوره بقره که مدنی است و حجمی بیش از دو برابر سوره مائده دارد،تعداد «و اتقواللّه» هایش کمتر از ده تاست (دقیقاً نه تا) و سوره شعراء که سخن انبیاء را نقل می‌کند که هر یک به قوم خود می‌گفتند:«فاتقوا اللّه و اطیعون» باز تعدادش کمتر از ده تا می‌باشد.(دقیقاً هشت عدد)
به نظر می‌رسد این مقدار تأکید بر تقوای الهی دلیل بر این است که وقتی افراد به مال،مکنت،مقام و موقعیتی می‌رسند از خداوند غافل می‌شوند و به اموری دست می‌زنند که علاوه بر بد نام کردن و جهنمی ساختن خود، به روابط بین انسان‌ها،به پیمان‌هایی که بسته‌اند و باید به آنها وفا کنند و به اخلاق جامعه و … ضربه می‌زنند.مردم مدینه در اواخر عمر پیامبر(ص) چون که به چنین مکنت‌هایی رسیده بودند در شرف چنین انحراف‌هایی بودند.به همین جهت این همه تأکید بر تقوا ضروری بوده است.
بنابراین باید پیوسته ندای «و تقوا اللّه» در گوششان باشد تا شاید کمی به خود آیند و همه چیز را فدای مقام و موقعیت خویش نسازند.
احتمالاً علت تأکید زیاد بر دعوت به تقوای الهی در هر دو خطبه نماز جمعه و وجوب وجود هفت نفر از جمله:امام، قاضی، حاکم، مدعی،مدعا علیه و دو شاهد و مجری حکم2 برای همین جهت است.که همه این افراد به تقوا سفارش شوند و در کارها از جمله قضاوت، تقوای الهی را رعایت کنند.
1.در عصر نزول و زمان‌ نزدیک به آن لفظ نسخ، دارای گستره مفهومی بوده و شامل تخصیص نیز گشته است.بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که آیات این سوره ممکن است آیه‌های سایر سوره‌ها را تخصیص بزند ولی آیات سوره‌های دیگر نمی‌توانند آیات این سوره را تخصیص بزنند و هر آیه عامی که در این سوره باشد بر عمومیت خودش باقی است.
2.وسائل الشیعه، ابواب صلاة و آداب‌ها،باب 2، حدیث 9.