معناشناسی واژه «مرض» در قرآن برپایه روابط هم نشینی

چکیده

ماده «مرض» یکی از واژگان قرآنی است که در قرآن 13 مرتبه به کار رفته و در همه موارد با کلمه «قلب» در قالب «فی قلوبهم مرض» هم نشین شده است. این پژوهش با روش معناشناسی که نگاه تحلیلی و دقیق به متن است، به تبیین معنای «مرض» و استخراج مؤلّفه های معنایی آن از قرآن پرداخته است. بررسی هم نشین ها و تحلیل محتوی و سیاق آیاتی که واژه «مرض» در آ نها استعمال شده است، نشان می دهد که واژه مرض جانشین و مترادف واژه نفاق نیست؛ بلکه این کلمه در کاربرد قرآنی در مقابل کلمه «سلیم» قرار گرفته و به معنای اعتقاد و ایمان سطحی، سست و ضعیف است. بنابراین می توان گفت که مفهوم قرآنی واژه «مرض»، تاریکی و ظلمتی است که در اثر ایمان ضعیف در قلب گروهی افراد در میان مسلمانان به وجود می آید.