بشارت به حیاتی پاک

مسلمانان پس از سالها در بدری و تحمل زجر و شکنجه،در حدود سال چهارم هجری موفق به اسکان در مدینه و تشکیل حکومتی به رهبری رسول خدا(ص) شده بودند. از این زمان به بعد بود که امور بس خطرناکی از جمله: نا فرمانی ، ناشکیبایی، تفرقه و تشتت و… امّت تازه تکوّن یافته را آن هم با استفاده ابزاری از دین و مقدّس ترین امور تهدید می‌کرد. خداوند در ایات 91 97 سوره مبارکه «نحل» به نکات مهمّی در این زمینه اشاره کرده که آنها را بر می‌شماریم:
1. وفای‌به عهدوانجام تعهدات و‌قراردادها:
«به عهد الهی چون پیمان بستید وفا کنید و سوگندهایتان را پس از مؤکد داشتن آنها، مشکنید، حال آنکه خداوند را بر خود [در آن سوگندها] ضامن گرفته‌اید، بی‌گمان خداوند از آنچه می‌کنید آگاه است». (سوره نحل، ایه 91)
خداوند مؤمنان را به سه امر مهم توجه می‌دهد:
ـ وفای به عهد یعنی هر قول وقراری که انسان با خدا یا بندگانش می‌بندد و در اینجا منظور همان پیمان هایی است که مسلمانان در تبعیت از رسول خدا(ص) و ایمان به ایات بسته بودند.
ـ عدم نقض قسم‌هایی(ایمان) که مسلمانان برای مجاهدت در راه خدا و کمک به رسولش برای اخلاص در عبادت و احتراز از خود پرستی و دنیا طلبی بسته بودند.1
مؤمنانی که در برابر قدرتمدارانِ ستمگر، خدا را کفیل و کارساز گرفته اند و می‌دانند که او از اعمال آنان آگاه است، باید به عهد و پیمانی که بسته اند، وفا کنند.
2. پنبه‌کردن رشته های‌اجتماعی:
«و همانند زنی نباشید که پشمهایی را که می‌بافت، پس از محکم داشتنش، رشته رشته وا می‌تافت...»، (سوره نحل، ایه 92)
نقش نخ ریسی و اصولاًصنعت نسّاجی، چیزی جز همسو کردن الیاف درهم برهم و جهت دادن به آنها، به گونه ای که با یکدیگر پیوندی مشترک پیدا کنند ، نیست.
رسالت انبیا برای هدایت جوامع و تلاش برای تشکیل « امت واحد» هم، نساجی نیروهای پراکنده و متشتّت فرد و جامعه است. به مصداق«أنَّ سَعْیکم لَشَتّی»؛ «تلاشهای شما بس پراکنده و متشتت است».(سوره لیل، ایه 4) فعالیتهای روزانه ما به انگیزه های مختلفی، مخلوط از خود پرستی و خدا پرستی انجام می‌شود که یکدیگر را ،همچون ‌بردارهای مخالف، خنثی می کنند. همانطور که در فیزیک در بخش بردارها خوانده ایم که ائتلاف و اتحاد چند بردار هر چند مختصر و نا چیز، نیرومندتراز هزاران برداری است که بدون هدف و جهت واحدی در کنار یکدیگر آمده‌اند. پس می‌توان تصوّر کردکه انسانها طوری عمل کنند که آنچه را تابیده‌اند، رشته و پنبه کنند.
3. دین دکان دنیا:
«... تا سوگندهایتان را دستاویز دغلی کنید به خیال اینکه امتحان از امت دیگر بیشتر و پیشتر است»، (سوره نحل، ایه 92)
در این بخش، خداوند چگونگی رشته کردن ریسمان بافته ‌شده را بیان می‌کند. شکافتن گره‌های کاموایی که در طول هفته ها به تدریج و تأنی و با دقت فراوان، گره روی گره، رج‌به‌رج بالا آمده و بافته شده است آن هم در کمتر از یک دقیقه…!
کدام کار ما همچون پنبه کردن بافته‌ها است؟ همین تلاشهای خدایی دوران جهاد و مبارزه را دکان دنیا و سرمایه زندگی کردن، پیمانهای خدایی که باید خالصانه و به نیت او و جزای اخروی باشد، برای رسیدن به قدرت و ثروت و فریب دادن و نیرنگ زدن به دیگران مورد استفاده قرار می‌گیرد.
به کدام هدف و انگیزه ؟ به قصد رشد و توسعه گروهی،حزبی،خطی و …و خلاصه اینکه برتری جویی نسبت به گروههای دیگر درونِ امت و در مفهوم امروزی آن «رشد بادکنکی» و غیر واقعی،رشدی پوک وناسالم،که نتیجه استفاده ابزاری از دین و مقدسات دینی است.
4. تبیین اختلاف در‌روزقیامت :
«... جز این نیست که خداوند به آن می‌آزمایدتان و سرانجام در روز قیامت آنچه را در آن اختلاف داشتید برایتان روشن خواهد ساخت».
(سوره نحل، ایه 92)
هشدار سهمگین الهی به کسانی است که در تاس لغزنده قدرت طلبی و سلطه سیاسی گرفتار شده‌اند، آگاه ساختن آنها به امتحان و ابتلای بزرگی است که در معرض آنند و آگاه ساختنشان به اینکه در روز قیامت آنچه را که در آن به اختلاف افتاده اند تبیین خواهد شد، یعنی به اعمالی که موجب متلاشی شدن وحدتی که در دوران مبارزه به آن دست یافته بودند آگاه گشته و پوشالی بودن پندارهای پر هوس وگذرا بودن میزو مقامی که می‌گذرد را در می‌یابند… که اگر دوام داشت به دیگری نمی‌رسید.
5. نکوهش وحدت اجباری:
«و اگر خداوند می‌خواست شما را امت یگانه‌ای قرار می‌داد، ولی هرکه را بخواهد بی‌راه می‌گذارد و هرکه را بخواهد به راه می‌آورد و از چون و چند آنچه می‌کردید از شما خواهد پرسید». (سوره نحل، ایه 93)
عده‌ای فکر می‌کنندکه باید با زور و اجبار، همه مردم یکدست شوند، اما خداوند درباره ریشه و اساس اختلاف می‌فرماید: مشیت الهی بر تحمیل وحدت اجباری انسانها تعلّق نگرفته‌است ، بلکه اراده و اختیار آزاد انسانها را عامل مؤثر گمراهی یا هدایت آنان بر شمرده و بر پاسخگویی انسانها و باز خواست آنها نسبت به چنین تحمیل‌هایی تأکید کرده است.
6.استفاده ابزاری از مقدسات:
«و سوگندهایتان را دستاویز دغلی در بین خودتان قرار مدهید که لغزش قدمی پس از استواری‌اش پیش اید و به خاطر آنکه از راه خدا باز داشتید عذاب بچشید و برایتان عذابی سهمگین [در پیش] است». (سوره نحل، ایه 94)
خداوند سرمایه گذاری کردن مادی روی ارزشهای معنوی را یادآوری می‌کند و خانمان سوز بودن این انحرافِ مردم را نشان می‌دهد. انحرافی که موجب لغزش گام‌های استوار و محکم گشته دوران ابتلا، مبارزه و مهاجرت می شودو موجب عوارض تفرقه و بازداشتن مردم از را ه خدا وند که با اختیار و آزادی (نه با اجبار و اکراه)باید پیموده شود،می‌گردد.
باز داشتن مردم از را ه خدا و آنها را بسوی خود و افکار خود فرا خواندن و مانع انتخاب و اختیار آگاهانه و آزاد آنان شدن طعم تلخ و بد فرجامی تفرقه و پراکندگی ملت را به دنبال خواهد داشت و سپس آثار و عوارض سیاسی (دیکتاتوری، استبداد رای و…)، فرهنگی (رکود علمی، جهالت رفتاری، سقوط اخلاقی و…)، اقتصادی (گرانی، کمبود،کسادی و…) اجتماعی (بی‌تفاوتی ، یأس ، کناره گیری‌و…)و… آن را با تمام وجود لمس کردن .اینها همه آثار و عوارض دنیایی تفرقه است، در آخرت نیز برای اهل تفرقه عذابی بزرگ فراهم شده است… «ولکم عذاب عظیم».
7.بی‌ارزشی دنیا در مقابل پیمان های خدایی:
«و پیمان الهی را به بهای ناچیزی مفروشید، زیرا اگر بدانید آنچه در نزد خداوند است برایتان بهتر است. آنچه نزد شماست به پایان می‌رسد و آنچه نزد خداوند است پاینده است و به کسانی که شکیبایی ورزیده‌اند به بهتر از آنچه کرده‌اند پاداششان را می‌پردازیم».
(سوره نحل، ایه 95 96)
به راستی، رضوان الهی را با چه چیزمی توان معاوضه کرد و برای عمری که می‌گذرد چه بهایی جز بهشت می‌توان باور داشت؟ دریغا! که اگر آدمیان علم داشتند، می‌دانستند که همه چیز در مقابل پیمانهای الهی متاعی قلیل و بی‌ارزش‌اند و آنچه نزد خداست، بهتر است. چنانکه در ایه بعد گوشزد می‌کند که مال، مقام، ثروت و سلطه دنیایی می‌گذرد و آنچه در نزد خداست می‌ماند.
8.بشارت به حیاتی پاک:
«هر کس از مرد یا زن که کار نیک کند و مؤمن باشد به زندگانی پاک و پسندیده‌ای زنده‌اش می‌داریم و به بهتر از آنچه کرده‌اند پاداششان را می‌پردازیم».(سوره نحل، ایه‌‌97)
به مردان و زنانی که به جای مشارکت در مسابقه قدرت و مکنت، با اتکا به انگیزه ایمانی، دست به عمل اصلاحی( مبارزه با مفاسد و انحرافات) میز‌نند، حیات پاک (در برابر زندگی آلوده به خودخواهیهای دنیوی) و پاداش بهتری که در انتظار آنان است، بشارت می‌دهد.
1. ایمان، در اصل جمع یمین به معنای دست است گویی فرد با قسم خوردن با خدا دست داده است.
فصلنامه بینات
مؤسسه معارف اسلامی امام رضا(ع) به خواست خداوند، توفیق انتشار بیستمین شماره از فصلنامه قرآنی «بینات» را داشته است.
این فصلنامه، مشتمل است بر: مباحث قرآنی، تفسیر، علوم قرآن، نقد و معرفی آثار قرآنی، زندگی و روش تفسیری قرآن پژوهان، نقد و معرفی ترجمه‌های قرآن کریم و اطلاع رسانی کتابهای قرآنی.
اینک به اطلاع علاقه‌مندان و قرآن پژوهان می‌رساند که مجلد سال اوّل، دوم، سوم و چهارم «بینات» آماده توزیع است.
علاقه‌مندان می‌توانند برای هر یک از دوره‌ها مبلغ 2500 تومان و برای تک شماره مبلغ 200 تومان به حساب جاری 1500 بانک صادرات میدان شهداء قم (کد 1239) در وجه فصلنامه «بینات» واریز نموده و اصل یا کپی فیش بانکی را همراه با آدرس دقیق به آدرس: قم ـ صندوق پستی 37185/167 ارسال نمایند.
در مراسم تکریم از خادمان قرآن کریم «در پنجمین نمایشگاه قرآن کریم» توسط جناب آقای خاتمی ریاست محترم جمهوری اسلامی از فصلنامه «بینات» به عنوان نشریه ممتاز قرآنی تجلیل گردید.