ظهور اسلام مایه برکت و امتیازات بى سابقه اى براى زنان گردید. اما دوران عزت و شکوفایى زنان در صدر اسلام، چندان طولانى نبود. اهم عواملى که در طول تاریخ موجبات پیشرفت و یا انحطاط زن مسلمان را فراهم نمود، بدین قرار است:
ـ استبداد حاکمان: برخى معتقدند متغیر «فساد اخلاق» زاده استبداد است و سبب تحقیر و تنزل جایگاه زن مى شود; چون در فضاى تاریک خودکامگى، زمینه رشد فضایل فراهم نیست و در این میان، بیشترین آسیب متوجه زن مى شود.
ـ عرف غیر اصیل: چون برخى از عناصر سازنده عرف، نتیجه انتقال فرهنگ غیر اسلامى به جوامع اسلامى است و مورد تایید اسلام نیست، چنین عرفى نمى تواند مرجع فهم متون دینى باشد.
ـ جمودگرایى و دیدگاه هاى افراطى نسبت به زن.
ـ گروه هاى متحجر با نام دین حیطه مشارکت و حقوق انسانى زن را محدود مى کنند و گروه هاى افراطى به نام روشن فکرى با گسترش فرهنگ بى بندوبارى زمینه سقوط اخلاقى جامعه را فراهم مى کنند.
به هر حال، جوامع اسلامى در صورتى مى توانند از فرهنگ ناب اسلامى بهره مند شوند که از نگرش هاى افراطى و تفریطى و نیز حاکمیت باطل دورى گزینند.
