پژوهش های حسابداری و راهبری شرکتی
پژوهش های حسابداری و راهبری شرکتی دوره 2 پاییز 1402 شماره 1 (پیاپی 5)
مقالات
حوزه های تخصصی:
افزایش کیفیت افشای اطلاعات شرکت به معامله آگاهانه اوراق بهادار کمک می کند تا اثرات منفی عدم تقارن اطلاعاتی ناشی از نااطمینانی سیاست اقتصادی و قیمت گذاری نادرست سهام کاهش یابد. هدف این پژوهش بررسی نقش کیفیت افشای اطلاعات بر رابطه بین عدم قطعیت سیاست اقتصادی و نقدشوندگی سهام است. پژوهش انجام شده ازنظر نوع هدف، جزء پژوهش های کاربردی است و روش پژوهش ازنظر ماهیت و محتوایی علت و معلولی هست. انجام پژوهش در چارچوب استدلالات قیاسی- استقرایی صورت گرفته و برای تجزیه وتحلیل فرضیه ها از تحلیل پانلی کمک گرفته شده است. جامعه آماری پژوهش، کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده و با استفاده از روش نمونه گیری حذف سیستماتیک، 146 شرکت به عنوان نمونه پژوهش، در دوره ی زمانی 9 ساله بین سال های 1392 تا 1400 مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از آزمون فرضیه های پژوهش نشان داد بین عدم قطعیت سیاست اقتصادی و نقدشوندگی سهام رابطه منفی و معنی دار وجود دارد و همچنین کیفیت افشای اطلاعات تأثیر منفی افزایش عدم اطمینان سیاست اقتصادی بر نقدشوندگی سهام را کاهش می دهد.
رویکرد فلسفی پدیدارشناسی در پژوهش های حسابداری
حوزه های تخصصی:
حسابداری به عنوان پدیده ای اجتماعی و سازمانی همگام با پیشرفت اجتماعی و پیچیدگی روز افزون کسب و کار ها به سرعت در حال تغییر است. لذا در هر حوزه معانی متفاوتی پیدا می کند که درک چگونگی استفاده و واکنش بازیگران اجتماعی، و نحوه شکل گیری و بازسازی حوزه هایی که رویه های حسابداری در آن اعمال می شوند مهم تر از پیش شده است. به دلیل اینکه جریان اصلی پژوهش های حسابداری از پژوهش های کمی استفاده می کند، نیاز به ورود روش های فلسفی پدیدارشناسی به پژوهش های حسابداری جهت بررسی پدیده های جدید احساس می گردد. این مقاله برخی از پرسش های پژوهشی متناسب با روش های پژوهش کیفی و فرصت هایی را جهت بررسی پدیده های جدید حسابداری ارایه می کند. استفاده از رویکرد مسیر برای پژوهش های کیفی، به ویژه استفاده از پدیدارشناسی برای مسائل حسابداری، پژوهشگران را بر آن داشت تا جایگزین دیگری (با انتخاب روش های پژوهش پدیدارشناسی) جهت انجام پژوهش های کیفی خود داشته باشند. نتایج نشان داد که استفاده از این رویکرد در پژوهش -های کیفی پدیدارشناسی، می تواند پژوهشگران حسابداری را به سمت یافتن پاسخ در اولین قدم های پژوهش های کیفی و نیز کاوش در مفاهیم حوزه های مختلف حسابداری سوق دهد. همچنین این مدل می تواند روش شناسی های پدیده شناسی را برای پژوهشگران حسابداری غنی تر کند.
تقلب از شش گوش مختلف و تاثیر آن بر به موقع بودن گزارشگری مالی حسابداری
حوزه های تخصصی:
به موقع و عاری بودن گزارشگری مالی از تقلب، یکی از مهمترین ارکان کیفیت ارائه اطلاعات مالی شرکت ها است. هدف این پژوهش تاثیر تقلب شش گوش بر به موقع بودن گزارش های مالی حسابداری در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. بدین منظور فرضیه هایی تدوین شد و اطلاعات مربوط به 152 شرکت عضو بورس اوراق بهادار برای دوره زمانی بین سال های 1396 تا 1400 بررسی و تجزیه و تحلیل گردید. الگوی رگرسیون پژوهش با استفاده از روش داده های تابلویی با رویکرد داده های تلفیقی بررسی و آزموده شد. یافته ها نشان دادند تقلب شش گوش بر زمان شروع و اتمام فرآیند تولید گزارش و همچنین بر بایگانی دیر هنگام آن ارتباط معکوس داشته و تاثیر معناداری ندارد. مطابق با یافته های پژوهش، نشان داده شد که شرکت هایی حسابرسی می شوند گزارش های سالانه خود را به میزان قابل توجهی به موقع ارسال می نمایند. همچنین اثر شناسایی مولفه های تقلب در نحوه و زمان ارائه گزارشات حسابداری شرکت ها، با توجه به کیفیت محتوا و مدت زمان انتشار آن، از دلایل مهم برای این موضوع است که چرا گزارش های مالی باید عاری از تقلب باشند.
تاثیر نظام راهبری شرکتی بر ریسک ویژه نوسانات سهام بر پایه مدل قیمت گذاری دارایی : شواهدی از رگرسیون خطی و غیر خطی
حوزه های تخصصی:
ساختار مالکیت و راهبری شرکتی و حاکمیت شرکتی عوامل موثر و مهمی برای سطح ریسک پذیرفته شده توسط شرکت ها هستند. ساختار مالکیت و راهبری شرکتی و حاکمیت شرکتی، میزان مواجهه با ریسک را تعیین می کند. اثرات بر ریسک پذیری قابل توجه است زیرا می تواند بر سودآوری شرکت، تغییر ارزش بازار و احتمال ورشکستگی تأثیر بگذارد. این پژوهش تأثیر مالکیت خانوادگی و راهبری شرکتی و ویژگی های هیئت مدیره را بر ریسک پذیرفته شده بررسی می کند. در راستای هدف پژوهش، دوازده فرضیه تدوین شد. جهت آزمون این فرضیه ها با استفاده از روش حذف سامانمند جامعه آماری قابل دسترس، نمونه ای متشکل از 180 شرکت از بین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی سال های 1390 لغایت 1400 انتخاب گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها از مدل های رگرسیون چند متغیره به روش داده های ترکیبی استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که مالکیت خانوادگی بر ریسک پذیرفته شده به صورت خطی و غیر خطی تاثیر می گذارند، مالکیت غیرخانوادگی بر ریسک پذیرفته شده به صورت خطی و غیر خطی تاثیر می گذارند، اندازه هیات مدیره بر ریسک پذیرفته شده تاثیر معناداری ندارد و همچنین حضور زنان در هیات مدیره بر ریسک پذیرفته شده تاثیر معناداری ندارد.
تأثیر افشا کووید ۱۹ بر رابطه بین حاکمیت شرکتی و کیفیت حسابرسی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
حوزه های تخصصی:
هدف از تحقیق حاضر تأثیر افشا کووید ۱۹ بر رابطه بین حاکمیت شرکتی و کیفیت حسابرسی می باشد. این پژوهش از نظر نوع اجرا ؛ کاربردی و از نظر هدف آن ، از نوع پژوهش تحلیلی - همبستگی و جزئی از پژوهش های اثباتی حسابداری است. از نظر فرایند اجرا از نوع پژوهش های کمی و از نظر منطق اجرا نیز جزئی از پژوهش های با رویکرد قیاسی - استقرایی بوده و از نظر بعد زمانی نیز از نوع پژوهش های طولی - گذشته نگر بوده و از اطلاعات تاریخی شرکت های نمونه استفاده می شود. جامعه آماری این تحقیق ، تمام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از 1396 تا پایان سال 1400هستند که همگی تحت تأثیر شیوع کوید 19 بوده اند و تعداد آن ها 460 شرکت تا پایان سال 1400 می باشد. به منظور تعیین نمونه آماری پژوهش به روش حذف سیستماتیک، انجام شده است. با توجه به شرایط ذکر شده ، تعداد 120 شرکت جهت برآورد مدل ها و آزمون فرضیه های پژوهش انتخاب شده اند.در این پژوهش ابتدا با استفاده از روش های کمی شامل ابزارهای موجود در آمار توصیفی، نظیر میانگین، انحراف معیار و رگرسیون داده های مورد استفاده تجزیه و تحلیل می شود.نتایج تحقیق نشان می دهد افشا کووید ۱۹ بر رابطه بین حاکمیت شرکتی و کیفیت حسابرسی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تاثیرگذار است.
اقلام تعهدی غیرعادی و ارتباط آن با خطای پیش بینی سود با تاکید بر توانایی مدیریت
حوزه های تخصصی:
این تحقیق به تعیین رابطه بین اقلام تعهدی غیرعادی و خطای پیش بینی سود با نقش تعدیلی توانایی مدیریت می پردازد. این مطالعه از لحاظ هدف، کاربردی بوده و همینطور روش پژوهش از نوع علی پس رویدادی و روش تجزیه و تحلیل داده ها، از نوع رگرسیون خطی چند متغیره است. جامعه آماری پژوهش شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده و با استفاده از روش نمونه گیری حذف سیستماتیک، 33 شرکت صنعت خودرو به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شده در دوره ی زمانی 7 ساله بین سال های 1394 تا 1400 مورد بررسی قرار گرفتند. روش مورد استفاده جهت جمع آوری اطلاعات، کتابخانه ای بوده و داده های مربوط برای اندازه گیری متغیرها از صورتهای مالی شرکت ها جمع آوری شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که بین اقلام تعهدی غیرعادی و خطای پیش بینی سود در شرکتهای خودرو ارتباط مستقیم وجود دارد. همچنین، توانایی مدیریت بر ارتباط بین اقلام تعهدی غیرعادی و خطای پیش بینی سود در شرکتهای خودرو نقش تعدیلی دارد.
ارتباط سازوکارهای راهبری شرکتی و محافظه کاری حسابداری: نقش تعدیلگر کیفیت حسابرسی
حوزه های تخصصی:
محافظه کاری می تواند منجربه کاهش هزینه نمایندگی در قراردادها و محدود کردن رفتار فرصت طلبانه مدیریت شرکت در گزارشگری مالی گردد. ساختار راهبری شرکتی قوی نیز منجر به نظارت بهتر مدیریت، تولید اطلاعات حسابداری به موقع، و افزایش سرعت شناسایی اخبار بد برای مطلع ساختن هیات مدیره و انجام اقدامات لازم و درجه بالاتری از محافظه کاری گردد. هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر کیفیت حسابرسی بر رابطه بین ساز و کارهای راهبری شرکتی و محافظه کاری حسابداری در 104 شرکت از بین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی دوره زمانی 1395 تا 1399 است. متغیر مستقل راهبری شرکتی توسط معیار اندازه هیات مدیره، استقلال اعضای هیات مدیره و دوگانگی نقش مدیرعامل اندازه گیری شده است و برای اندازه گیری متغیر وابسته محافظه کاری از مدل خان و واتس استفاده شده است. متغیر تعدیلگر کیفیت حسابرسی توسط معیار اندازه موسسه حسابرسی اندازه گیری شده است. روش پژوهش از نوع همبستگی بوده و از رگرسیون چند متغیره با استفاده از داده های ترکیبی با رویکرد مدل رگرسیون اثرات تصادفی استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که بین متغیرهای استقلال اعضای هیات مدیره، دوگانگی نقش مدیر عامل، نوع حسابرس و میزان محافظه کاری حسابداری رابطه منفی و معناداری وجود دارد. در شرکت های که تعداد اعضای غیر موظف بیشتری در هیات مدیره دارند کمتر به اعمال محافظه کاری حسابداری روی می آورند. در شرکت های که مدیر عامل هم زمان رئیس هیات مدیره نیز است کمتر از محافظه کاری حسابداری استفاده می کنند. شرکت های که حسابرسی آنان توسط سازمان حسابرسی انجام شده است میزان محافظه کاری حسابداری کمتر است.