محسن ابراهیم پور

کارکرد و نقش تاریخی جامعه روستایی ژرفت ر و گس تردهت ر از فرهن گ کش اورزی و عرضه مازاد تولید و نیروی انسانی به بخشهای شهری، صنعتی، هنری و تجاری اس ت. در حوزه کشاورزی، فرآیندهای عمقیشدن کشت و اکتشافات و اختراعات مربوط به آن معلولِ سرشت ارزشمند جامعه روستایی است. ای ن پ ژوهش ب ا اس تفاده از روشه ای اسنادی و پیمایشی اجرا شد. از میان حدود 3000 کتاب و گزارش علم ی و پژوهش ی، سیصد منبع با همکاری دانشجویان ارشد توس عه روس تایی م رور و مقول هبن دی ش د. نگارنده با استفاده از دادههای پیمایشی و آمارهای نمون های، ب ه تحلی ل ش اخصه ای روستایی و کشاورزی پرداخته است. یافتهها نشان میدهد که در طول دهه اول انق لاب و در پی توسعه مشارکتی، استانداردهای زیستی بسیاری از روس تاها و من اطق مح روم افزایش یافته، میزان مرگومیر اطفال کاهش پیدا کرده و س طح برخ ورداری و آگ اهی روستاییان بالا رفته است، اما در پی بخشیشدن ساختار توسعه روستایی، که دیرزم انی تا سطح وزارتخانه ارتقا یافته بود، بسیاری از شاخصهای توسعه در دو دهه اخی ر س یر نزولی داشته است. باوجوداین، جوامع روستاییای که 38/5 درصد اراضی زراعی دارن د، بیش از 50 درصد محصولات غذایی و 70 درصد محصولات کاربردی را تولید میکنند. ازآنجاکه توسعه روستایی و رشد کشاورزی دو روی یک سکهاند، پیش رفت ه مزم ان وتوأمان جوامع روستایی و کشاورزی و کاهش حاشیهنشینی شهری در گرو تحقق اصول راهبردی حمایتگرایی نوین قرین موفقیت خواهد بود. ازط رف دیگ ر، نس بت متوس ط درآمد خانوار روستایی، از 60 درصد در سال 1391، به 56 درص د در س اله ای اخی ر تنزل یافته است. افزایش ضریب انگل و روند فزاینده نابرابری ب ین جوام ع روس تایی و شهری هم در افزایش سوءتغذیه و بیماری و شتاب حاشیهگزینی مؤثر است. درنتیج ه، ضروریترین راهکار جهت تعدیل طغیان حاش یه علی ه م تن، بازگش ت ب ه اجتماع ات محلی و ایجاد نهاد هماهنگی و مدیریت توسعه روستایی است. این مقاله ب ه ش رح چگونگی و فرآیند چنین کوششی میپردازد.

در این مقاله به ارائه تحلیل و تبیین وجهه نظر و رفتار فرزندآوری با استفاده از مدل های خطی و غیرخطی در ۱۹۰۰ واحد نمونه ای و به روش پیمایشی پرداخته شده است. در ساحت نظری، غنای چشم انداز شناختی نسبت به نگرش ها و رفتارهای باروری، با تأکید بر مفاهیم و معرف هایی مانند "معنای زیست جهان"، "سایه مبهم آینده"، "گسترش نااطمینانی وجودی و اقتصادی"، "کردارشناسی تغییر سلیقه و ترجیح" تقویت گردیده است. در تحلیل داده ها، به منظور فراهم شدن امکان تحلیل های چندلایه، تعداد واحدهای نمونه ای به روش تصادفی و در فرایندی چندمرحله ای با استفاده از مدل های هیبریدی، مانند مدل جنگل تصادفی و سطح تعمیم ۹۹ درصدی انتخاب و مورد تحلیل قرار گرفتند. براساس یافته ها، بیش از ۶۰ درصد افراد در نمونه مورد بررسی، در دهه چهارم زندگی با نمای تحصیلات دانشگاهی قرار داشتند و فرایند های همسان همسری به طور فزاینده ای در حال افزایش است. در ایران، تمایل به فرزندآوری، بیش از رفتار محقق بچه آوری است. همچنین، تمایل زنان به فرزند بیشتر، کمتر از مردان است و در اقشار فقیرتر نیز کمتر از سطح جانشینی است. تمایل به داشتن سه فرزند کمتر از  پنج درصد؛ و چهار فرزند و بیشتر، در بین افراد متأهل کمتر از دو درصد برآورد و پیش بینی گردید. در شرایط کنونی، افزایش تحصیلات زنان به درک واقع بینانه تر و آگاهانه تر آنان در تصمیم گیری های باروری همبسته شده است. امنیت پایدار شغلی، اطمینان از تأمین مالی فرزندان در آینده و کیفیت مناسب مسکن از مؤلفه های مهم در راستای افزایش سطح باروری در کشور به  شمار می رود.