عباس کبریایی زاده

مدل کسب و کار به عنوان فاکتور مهمی در مزیت رقابتی شرکت ها محسوب شده و شرکت ها با تغییر محیط کسب و کار در اثر تغییرات فناوری و ارتباطات نیاز به خلق مجدد مدل کسب و کار خود دارند. در این پژوهش کیفی که با هدف شناسایی اجزای مدل کسب و کار در شرکت های زیست دارویی ایران و براساس استراتژی چند موردی، در بازه زمانی سال 1397 تا 1398 انجام شده است، داده های پژوهش از طریق مصاحبه با 8 شرکت زیست دارویی فعال تولید کننده زیست داروها واقع در استان های تهران، البرز، گلستان و مشهد(نمونه آماری) از بین شرکت های زیست دارویی در ایران(جامعه آماری) و خبرگان جمع آوری و با استفاده از مقایسه الگوها تحلیل شده اند. پس از مرور ادبیات تحقیق و بررسی ابعاد و اجزای مختلف مدل کسب و کار در حوزه زیست داروها، با انجام مطالعه موردی، مدل کسب و کار شرکت های زیست دارویی ارایه گردید. نتایج این پژوهش نشان داد شرکت های موفق تر در حوزه زیست داروها در هر سه بخش خلق ارزش(در بعد ارزش پیشنهادی شامل ارزبری کمتر و سبد دارویی متنوع)، ارایه ارزش(در بعد منابع کلیدی شامل دارایی های ملموس و غیرملموس و فرایندهای کلیدی شامل کل فرایند تولید دارو) و کسب ارزش (در بعد ساختار درامدی شامل فروش فناوری) با شرکت های دیگر متفاوت هستند.

"مقدمه: با توجه به نقش اساسی داروها در سلامت جامعه، تحقیقات علوم دارویی جایگاه ویژه ای در نظام ملی پژوهش سلامت کشورها دارد. از طرف دیگر، سیاست گزاری و برنامه ریزی برای فعالیت های پژوهشی آتی، نیازمند ارزیابی توصیفی و نقد تولید علم در دهه های گذشته است. هدف از انجام مطالعه حاضر، ارزیابی روند تحقیقات علوم دارویی ایرانی منتشر شده در نشریات بین المللی و مقایسه آن با سایر کشورهای خاورمیانه و آفریقای شمالی از طریق تحلیل علم سنجی در طی سال های 1996 لغایت 2006 میلادی بود. روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه بوم شناختی و ابزار مطالعه، پایگاه های داده ای ISI: Web of Science، Scopus و International Pharmaceutical Abstract (IPA) بود. مستندات نمایه شده در حیطه موضوعی علوم دارویی (داروسازی، فارماکولوژی، سم شناسی و شیمی دارویی) طی 11 سال (2006-1996 میلادی) برای ایران و 13 کشور منطقه خاورمیانه و آفریقای شمالی در این سه پایگاه مورد جستجو قرار گرفته، از نظر کمی اندازه گیری و تحلیل شد. تحلیل داده ها با استفاده از دو نرم افزار Excel و SPSS انجام گرفت. یافته ها: در مجموع 11 سال اخیر، کشور ایران از نظر تعداد اسناد علوم دارویی نمایه شده در بین کشورهای خاورمیانه و آفریقای شمالی در هر سه پایگاه داده ای WOS، Scopus و IPA رتبه دوم را پس از کشور مصر دارد. تحلیل روند مستندات علوم دارویی پایگاه های مذکور در طی این سال ها بیانگر آن است که در سال های 2004 تا 2006، رتبه ایران در دو پایگاه WOS و Scopus به مقام اول ارتقا یافته و این موضوع در سال های 2005 و 2006 در پایگاه IPA نیز صادق است. رتبه بندی تعداد تطبیق یافته اسناد علوم دارویی کشورهای مورد مطالعه بر اساس درآمد ناخالص ملی (GDP) و جمعیت هر کشور، بیانگر رتبه چهارم ایران در پایگاه داده ای Scopus و IPA و رتبه پنجم در پایگاه داده ای WOS است. نتیجه گیری: در سال های اخیر کشور ایران از نظر تولید مطلق علوم دارویی در بین کشورهای مورد مطالعه توانسته است به رتبه اول دست یابد. حفظ این مقام در سال های آینده، نیازمند برنامه ریزی و توجه کافی به بهره برداری از پتانسیل دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی در حوزه علوم دارویی و علوم بین رشته ای است."