میر قاسم حسینی

مقاله حاضر، ابتدا، ضمن مروری کوتاه بر رویکردهای اتخاذ شده در رابطه با ارزیابی کیفیت در آموزش عالی، چالش های گریبان گیر نظام های اعتبارسنجی و تضمین کیفیت را مورد بررسی قرار داده و سپس با استفاده از رویکردی تحلیلی سعی بر این دارد تا الگوی مناسب و کارآمدتری را با رویکردی سیستماتیک و با محوریت برنامه درسی، که بتواند پاسخگوی چالش های ارزیابی آموزش عالی در هزاره سوم باشد را؛ ارائه نماید. چرا که برنامه درسی به عنوان قلب مراکز دانشگاهی و  مهم ترین عنصر نظام آموزش عالی محسوب شده و در عین حال نقش تعیین کننده و غیرقابل انکار در تحقق اهداف و رسالت های آموزش عالی از نظر کمی و کیفی ایفا می کند. تمرکز بر برنامه درسی در ارزیابی و اعتبارسنجی، سبب شناخت و تجزیه و تحلیل هرچه بیشتر و بهتر اثر عوامل مختلف (درون و برون سازمانی) بر کیفیت آن و در نتیجه کیفیت دانشگاه می شود. در نتیجه، محوریت یافتن برنامه درسی در الگوی اعتبارسنجی تا حد زیادی می تواند چالش های حاصل از الگوی اعتبارسنجی فعلی را برطرف نماید.

هدف از اجرای این پژوهش، بررسی میزان رضایت استادان و دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه اصفهان از راهبردهای ارزشیابی از نتایج یادگیری در برنامه درسی تحصیلات تکمیلی بود. جامعه آماری شامل همه دانشجویان تحصیلات تکمیلی کارشناسی ارشد و دکتری و استادان شاغل به تدریس در دانشگاه اصفهان بودند. با استفاده از فرمول کوکران، 177 استاد، 61 دانشجوی دکتری و 254 دانشجوی کارشناسی ارشد به صورت نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته در مقیاس پنج گزینه ای لیکرت بود که روایی محتوایی آن را استادان و صاحب نظران رشته تأیید کردند. برای برآورد پایایی آن نیز از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که مقدار آن 80/0 به دست آمد. داده های گردآوری شده با استفاده از نرم افزار آماری SPSS محاسبه و در سطح آمار توصیفی و استنباطی، تجزیه وتحلیل شد. نتایج نشان داد که استادان و دانشجویان از راهبردهای ارزشیابی آموزشی رضایت ندارند. بر اساس نتایج، میزان رضایت دانشجویان از استادان و دانشجویان کارشناسی ارشد از دانشجویان دکتری، کمتر بود.