سارا حبیب تبار بیشه

گردشگری اثرات مثبت و منفی زیادی در زمینه های اقتصادی، اجتماعی - فرهنگی و زیست محیطی به همراه دارد. امروزه ساحل مقصد بسیاری از گردشگران بوده و به دلیل تقاضای بالای اجتماعی، این مناطق پیوسته در معرض تخریب قرار دارند. یکی از عوامل مؤثر جهت پیشگیری از این مسئله، رفتار زیست محیطی افراد است. رفتار زیست محیطی ساکنان مقصد ساحلی به شدت متأثر از فعالیت های گردشگری است، زیرا اثرات مخرب آن را بهتر درک می کنند. این مطالعه به بررسی عوامل مؤثر بر رفتار مسئولانه زیست محیطی ساکنان شهر ساحلی بابلسر می پردازد. پژوهش از نظر هدف، کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی - تحلیلی است که به منظور انجام آن 308 نفر از ساکنان بابلسر به عنوان نمونه آماری از طریق جدول مورگان انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی و پایایی آن از طریق نرم افزار SMARTPLS3 بررسی شد. یافته ها نشان داد که منفعت درک شده با سطح معناداری 154/0 بر رعایت رفتار مسئولانه زیست محیطی هیچ تأثیری ندارد، اما بر ارتقای رفتار مسئولانه زیست محیطی با سطح معناداری 011/0 تأثیر دارد. همچنین، هزینه درک شده با سطح معناداری 123/0 بر ارتقاء رفتار مسئولانه زیست محیطی و نیز با سطح معناداری 719/0 بر رعایت رفتار مسئولانه زیست محیطی هیچ تأثیری ندارد. وابستگی به مکان هم بر منفعت درک شده با سطح معناداری 000/0 و هم بر هزینه درک شده با سطح معناداری 001/0 تأثیر دارد. به علاوه، وابستگی به مکان بر رعایت رفتار مسئولانه زیست محیطی با سطح معناداری 027/0 تأثیرگذار بوده و بالعکس با سطح معناداری 411/0 هیچ تأثیری بر ارتقای این رفتار ندارد. همچنین، هویت مکان با سطح معناداری 003/0 بر ارتقای رفتار مسئولانه زیست محیطی تأثیر داشته و بالعکس با سطح معناداری 135/0 هیچ تأثیری بر رعایت این رفتار ندارد. هویت مکان از طریق وابستگی به مکان بر رعایت رفتار مسئولانه زیست محیطی با سطح معناداری 028/0 تأثیرگذار است. به علاوه، وابستگی به مکان از طریق منفعت درک شده بر ارتقای رفتار مسئولانه زیست محیطی با سطح معناداری 037/0 تأثیرگذار است. در نهایت نتایج نشان داد که تحصیلات، زادگاه اصلی، مدت زمان اقامت، سن و مشارکت اقتصادی فعلی و گذشته افراد باعث ایجاد ادراکات مختلف در آن ها می شود.