نقیب الدین نقی

ضمیر یکی از مباحث بسیار مهم دستوری است که بیشتر دستورنویسان در زبان های گوناگون از آن بحث کرده اند و به تعریف آن پرداخته اند و اقسام گوناگون برای آن برشمرده اند. برخی دستورنویسان ضمیر را ذیل واژگان مستقل آورده اند و برخی دیگر، به آن اسم گفته اند. در تقسیم بندی های ثانوی نیز تفاوت های متعددی در انواع ضمیر در میان دستورنویسان به چشم می خورد. در این پژوهش، بناء ضمایر در دو زبان فارسی و عربی، معیار بحث است؛ زیرا ضمایر در ترکیب جملات از دیدگاه دستوری نقش آفرینی می کند که همین نقش آفرین در دستور باعث زیبایی و استواری کلام می شود. بر این اساس بررسی تفاوت و شباهت ضمایر در دستور زبان عربی و فارسی امری بایسته می نماید.