فرزانه پهلوانی

مقدمه: توسعه درونی شهر، جانشینی موجه برای گسترش پیوسته افقی شهرها می باشد. در توسعه درونی، بر خلاف گسترش افقی، عمدتاً به سامان دهی مجدد فضاهای شهری در کلیت آن تأکید می شود. هدف: در این پژوهش، ویژگی های توسعه فیزیکی شهر خرم آباد مورد بررسی قرار گرفته است. روش شناسی تحقیق: شاخص های به کار رفته در تحقیق شامل؛ سازگاری و ناسازگاری کاربری ها، شاخص اختلاط کاربری ها و نیز شاخص های کمی تعیین کننده توسعه درونی شهر، نظیر؛ تغییرات تراکم جمعیت، نسبت رشد مساحت به جمعیت شهر، تعداد پروانه های صادره و کیفیت و قدمت ابنیه در بافت فرسوده می باشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است که از طریق مطالعه کتابخانه ای (اسنادی) و میدانی انجام گرفته است. در ترسیم نقشه ها از نرم افزار ARC GIS بهره گرفته شده است. یافته ها و بحث: یافته های حاصل از این پژوهش نشان می دهد که، با وجود اینکه شهر خرم آباد از پتانسیل های توسعه درونی برخوردار بوده است؛ اما طی دهه های اخیر با رشد افقی پراکنده مواجه بوده است. بررسی شاخص های تحقیق نشان می دهد که، شهر خرم آباد از سیاست های توسعه درونی پیروی نکرده است. پایین بودن تراکم جمعیت، تداوم روند توسعه پیرامونی شهر، روند کند ساخت و سازها در بافت های فرسوده شهر نشان می دهد که بهره وری کافی از زمین ها و فضاهای داخل شهر انجام نگرفته است. همچنین در توسعه های شهر از درون، به موضوع سازگاری و ناسازگاری کاربری های همجوار و نیز اختلاط کاربری ها در بافت های شهری کمتر توجه شده است.   نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان می دهد که، با توجه به ظرفیت های توسعه ای موجود در بافت های فرسوده شهر خرم آباد؛ هدایت ساخت و سازها به سمت این بافت ها، بهترین گزینه برای جلوگیری از رشد افقی بی رویه شهر است. که این هدف با با اجرای سیاست های تشویقی، و نیز افزایش تراکم ساختمانی در بافت های موجود شهری عملیاتی می شود. همچنین در راستای توسعه پایدار فضاهای شهری باید به موضوع سازگاری و اختلاط کاربری ها در توسعه های درون شهری توجه ویژه ای گردد.