فهیمه رهبان

آسایش خانواده و فراهم آمدن امکان ارتباط و تعامل مناسب اعضای خانواده با یکدیگر و حتی با سایر نزدیکان، نیازمند طراحی مناسب سازمان فضایی مسکن می باشد. با توجه به نیازهای متفاوت هر کدام از اعضای خانواده در هر سن و موقعیت، فضاهای مسکن باید به گونه ای طراحی گردند تا علاوه بر پاسخ گویی به نیازهای جسمی و روانی هر یک از اعضاء، مانع ارتباط مناسب آن ها نیز نگردد زیرا بی توجهی به این مقوله، سبب تقویت فردگرایی و وارد آمدن صدمات جبران ناپذیری به بنیاد خانواده خواهد شد. با در نظر گرفتن نقش معماری به عنوان زمینه ساز شکل گیری نوع خاصی از رفتارها، هدف تحقیق، ارائه نحوه طراحی معماری به گونه ای می باشد که طی آن، نه تنها فضای کالبدی مسکن به عنوان مانعی در مسیر تعاملات بین فردی خانواده عمل نکرده، بلکه به عنوان زمینه ساز شکل گیری تعاملات خانواده نیز مطرح گردد. جهت نیل به این هدف، داده های حاصل از متون و پرسش نامه های باز تهیه شده به روش کیفی_ تحلیل محتوی متن_ مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفت. در نهایت دستور زبان طراحی قلمروهای فضایی مسکن به منظور بهبود تعامل اعضای خانواده در حوزه های طراحی قلمروهای فردی، قلمروهای جمعی، فضاهای ارتباطی و مفاصل و هم چنین موقعیت قلمروها نسبت به یکدیگر و نسبت به ساختار کلی مسکن مورد مطالعه و تدوین قرار گرفت.