مروارید سلیمانی فر

دوزبانگی از عوامل تأثیرگذار بر توانایی های شناختی و زبانی است و  بررسی اثر این پدیده بر انعطاف پذیری، خلاقیت هیجانی و شناختی دانش آموزان از اهمیت بالایی برخوردار است. بنابراین این پژوهش با هدف مقایسه انعطاف پذیری، خلاقیت هیجانی و شناختی دانش آموزان تک زبانه فارسی زبان و دوزبانه عرب_ فارسی زبان انجام شد. روش پژوهش علّی_ مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان تک زبانه فارسی زبان و دوزبانه عرب_ فارسی زبان شهر اهواز در سال تحصیلی 1399-1398 بود.  نمونه پژوهش در مجموع شامل 80 دانش آموز مقطع اول متوسطه بوده اند که 40 نفر از آنها دوزبانه و 40 نفر دیگر تک زبانه بوده اند و به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. برای گرد آوری اطلاعات از پرسشنامه های انعطاف پذیری شناختی دنیس و واندروال (2010)، خلاقیت شناختی عابدی (1363) و خلاقیت هیجانی آوریل (1999) استفاده شد. برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس استفاده شده است. نتایج نشان داد که بین دانش آموزان دوزبانه و تک زبانه در میانگین انعطاف پذیری شناختی تفاوت معناداری وجود دارد (0/001>p). همچنین نتایج نشان داد که بین دانش آموزان دوزبانه و تک زبانه در میانگین خلاقیت هیجانی تفاوت معناداری وجود دارد (0/001>p).  افزون بر این، نتایج نشان داد که بین دانش آموزان دوزبانه و تک زبانه در میانگین خلاقیت شناختی تفاوت معناداری وجود دارد (0/001>p). به عبارت دیگر، دانش آموزان دوزبانه نسبت به دانش آموزان تک زبانه، از انعطاف پذیری شناختی، خلاقیت هیجانی و شناختی بالاتری برخوردار بودند. با توجه به برتری دانش آموزان دوزبانه می توان نسبت به برنامه ریزی زودهنگام آموزش زبان دوم در مدارس اقدام کرد.