میلاد کریم پور لاله دشتی

یکی از مهمترین ابزارهایی که در عصر مدرن برای طراحی استایل خودروهای سواری توسط طراحان مورد استفاده قرار می گیرد، توجه به واکنش مشتری است. مهندسی کانسی به عنوان یکی از کارآمدترین روشهای طراحی احساسی می تواند روشی مناسب برای ارزیابی احساسی و روانی نگاه مشتریان به وضعیت کنونی طراحی استایل درصنعت خودرو باشد. در این مقاله به بررسی شخصیت محصولی برترین خودروهای سدان با استفاده از مهندسی کانسی پرداخته شده است. بدین منظور، پس از معرفی مفاهیم مرتبط و نیز پژوهشهای محققان در این زمینه های مربوطه، 5 خودروی سدان برتر سال2013 موجود در بازار ایران و جهان انتخاب شد و با استفاده از مهندسی کانسی، پرسشنامه ای با20 بعد شخصیتی و در قالب لیکرت 5 خانه ای در زمینه ی شخصیت محصولی برای این تحقیق طراحی شد و از40 کاربر(20پسر و18دختر)22تا 35 ساله خواسته شد تا با استفاده از 5 نما استاندارد شده و با ویژگیهای یکسان برای خودروها، هر خودرو را مورد سنجش قرار دهند. پس از تحلیل آماری داده های خروجی، میزان قدرت هویت نشان تجاری هر محصول براساس شخصیت محصولی و گرایشهای کلاسیک، مدرن و اسپرت را آشکار کرد، همچنین شخصیت محصولی وقار به عنوان شخصیت محصولی مشترک مدلهای برتر از دیدگاه کاربران شناخته شد.

خودروهای سواری سدان، امروزه به عنوان یکی از پرطرفدارترین محصولات صنعتی شناخته می شوند.  از ابتدای پیدایش اولین نمونه ها توسط هنری فورد و کارل بنز تاکنون دسته بندی و بازشناسی خودروهای سواری بر اساس دسته ای از استانداردهای فنی و یا معیارهای تجربی بوده و نه از نگاه طراحان و استایلیستها که بر محتوای فرم و معیارهای زیبایی شناسی بصری تمرکز دارند. در این پژوهش به گونه شناسی استایل خودروهای سواری سدان موجود در بازار جهانی پرداخته شده است. برای این منظور چهره ی 40 نمونه خودروی سدان متعلق به سال های2013- 2014 از سی و دو نشان خودروساز، بر اساس عامل های زیبایی شناسی استایل و ویژگی های فرمی مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفته است.  نتایج وجود سه گرایش اصلی و دو گرایش فرعی را بر اساس محتوا و فرم نشان می دهد. نام گذاری این گرایش ها بر اساس فراوانی عامل های فرمی رویکردهای طراحی در هر گرایش صورت گرفته است. نمودارهای فراوانی سرگروه ( اجزای بدنه) در هر گرایش، پراکندگی سرگروه ها، فراوانی کشورها در هر گرایش و نیز استایل در این گونه را روشن تر ساخته است. در نهایت بر اساس یافته های فوق، فضاهای بکر طراحی استایل در گونه ی سدان شناسایی شده است. به دلیل استفاده ی خودروسازان از زبان طراحی واحد برای تمام گروه های خود یافته های این پژوهش می تواند برای تمامی گونه های خودرو معتبر باشد.