رسول قربان زاده

رعایت اصل سازگاری، یکی از اصول مهم برنامه ریزی شهری و بخصوص کاربری اراضی شهری است که عدم رعایت این اصل باعث بروز مشکلاتی حاد از جمله سلب آسایش و رفاه ساکنین یک منطقه می شود.از آنجائیکه به موازات افزایش جمعیت، شاهد روزافزون تعداد کاربری ها در فضاهای شهری هستیم. مکانیابی این نوع کاربری ها باید متناسب اصول برنامه ریزی کاربری اراضی شهری باشد تا از بروز مشکلات ذکر شده، جلوگیری به عمل آید. بنابراین پژوهش انجام شده به ساماندهی مشاغل مزاحم شهری بلوار مشروطه و قسمتی از خیابان عطار نیشابوری(امامیه،دانشگاه پیام نورمرکز تبریز)می پردازد. فرایند کار بدین صورت می باشد که بعد از انتخاب محدوده مورد مطالعه، با استفاده از نرم افزارARC GIS ، اقدام به تولید نقشه منطقه مورد مطالعه کردیم.سپس با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP)ابتدا معیارهایی را در ارتباط با ساماندهی مشاغل مزاحم شهری بدست آوردیم. برای انجام این روش با تشکیل ماتریس، وزن نهایی را با استفاده از مقایسه زوجی برای هر کدام از معیارها را با استفاده از محیط نرم افزار EXCEL را بدست آوردیم. طبق داده های بدست آمده از تجزیه و تحلیل معیارها و گزینه ها، خدمات خودرویی با توجه به ازدیاد کاربری های وابسته به این نوع خدمات با وزن نهایی 0.016 بااهمیت ترین کاربری در جهت ساماندهی کاربری ها در منطقه مورد مطالعه شناسایی شد.

خدمات درمانی یکی از مهم ترین نیازهای اولیه جامعه انسانی است که پژوهش حاضر در جهت مکان یابی خدمات درمانی کلانشهر تبریز (مطالعه موردی : مناطق طالقانی ، منصور و باغمیشه) می پردازد. در این پژوهش ابتدا مناطق مورد نظر را شناسایی کردیم و با استفاده از نرم افزار Arc GIS نقشه مناطق را نشان دادیم و در ادامه از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده کردیم در این روش ابتدا معیارهایی را در رابطه با مکان یابی خدمات درمانی با استفاده از نظرات متخصصان شهری بدست اوردیم که این معیارها شامل : شبکه ارتباطی ، امنیت ، جمعیت ، مرکزیت ، زمین ، سازگاری است و سپس برای هر یک زیر معیارهایی را تعریف کردیم برای انجام این روش با تشکیل ماتریس وزن نهایی را با استفاده از مقایسه دو دویی برای هرکدام از معیار و زیر معیار بدست آوردیم لازم بذکر است که برای انجام محاسبات از نرم افزار EXCEL بهره جسته ایم. منطقه A (طالقانی) ، منطقه B (منصور) و منطقه C (باغمیشه) است. با استناد به داده های بدست آمده از تجزیه و تحلیل معیارها ، زیر معیارها و گزینه ها منطقه A (طالقانی) با توجه به کثرت زیاد جمعیت ساکن و شرایط منطقه با وزن نهایی 0.01134015 مناسبترین و مستعد ترین مکان برای ایجاد مرکز درمانی شناسایی شد.