آرمین شیخی

سفال را شاید بتوان یکی از مهم ترین داده های یافت شده در کاوش های باستان شناسی درراستای کمک به روشن شدن مجهولات هر محوطه باستانی و پاسخ دهی به پرسش ها دانست. این داده بخش مهمی از تعاملات انسانی را در گذشته به نمایش می گذارد. با بررسی این داده، رهیافت های گوناگونی نصیب باستان شناس می شود که پیش شرط آن، هدف دار بودن و درست عمل کردن در گونه شناسی سفال است. با بررسی سفال دوره اشکانی تم مارون در دشت رودان و گسترش انواع آن در خلیج فارس، از یک سو گسترش فرهنگی اشکانیان در جنوب ایران و ازسوی دیگر به واسطه گسترش جغرافیایی آن در جنوب خلیج فارس، دریانوردی اشکانی ها در سواحل شمال و جنوب خلیج فارس اثبات می شود. هدف از انجام این پژوهش، بررسی گونه های سفال اشکانی در جنوب ایران و مستند کردن ارتباطات فرهنگی مابین استقرارگاه های شمال و جنوب خلیج فارس است، سپس ارائه تصویری از دریانوردی در خلیج فارس و گسترش فرهنگی اشکانیان در شبه جزیره عربستان به تصویر کشیده می شود. در این پژوهش گونه های سفالی دوره اشکانی تم مارون برپایه مستندات کاوش باستان شناسی محوطه، بررسی و طبقه بندی خواهند شد. مهم ترین پرسش این پژوهش، شاخصه های سفالی دوره اشکانی تم مارون است، سپس به دنبال این پرسش هستیم که توسعه فرهنگی دوره اشکانی براساس یافته های تم مارون تحت چه عواملی شکل گرفته است؟ این پژوهش به صورت مشخص نشان داد که براساس شیوه ساخت، رنگ بدنه و خمیره، در تل مارون 10گونه سفال اشکانی قابل طبقه بندی است. گونه های مشخص شده با محوطه های سواحل و جزایر شمال خلیج فارس مانند جزیره قشم، منطقه مکران و نیز سواحل جنوبی خلیج فارس هم چون محوطه ملیحا یک حوزه فرهنگی را تشکیل می دهند.