محبوبه رامش خوار

تخصص و تنوع اقتصادی در یک منطقه شهری از عوامل اصلی ایجادکننده صرفه های تجمیع می باشند. این صرفه ها سبب افزایش بهره وری برای بنگاه های تجمیع شده در یک منطقه می شوند. در این پژوهش به بررسی تأثیر تخصص و تنوع فعالیت های اقتصادی بر بهره وری نیروی کار در استان های ایران طی دوره زمانی 95-1379 پرداخته شده است. بدین منظور، ابتدا با استفاده از شاخص های مناسب، تخصص و تنوع اقتصاد شهری در استان های ایران اندازه گیری می شود. سپس این شاخص ها به عنوان متغیر مستقل وارد مدل بهره وری می شوند. در این پژوهش به دلیل داشتن بعد مکانی و با توجه به معنادار بودن آزمون های وابستگی فضایی، تکنیک اقتصادسنجی فضایی برای برآورد مدل انتخاب شده است. نتایج نشان می دهد که تخصص و تنوع فعالیت های اقتصادی، و وقفه ی فضایی هر دو و نیز بودجه، ارتباط مثبت و معناداری با بهره وری نیروی کار دارند، اما رابطه ی سرمایه انسانی با بهره وری نیروی کار به صورت U معکوس می باشد. هم چنین، ضرایب برآوردی وقفه فضایی و خطای فضایی مثبت و معنادارند که نشان دهنده ی وابستگی فضایی بهره وری نیروی کار در استان های کشور می باشند. طبقه بندی JEL : R12, L25, O47