بنت الهدی یوسفی دیلمی

بر اساس نظریه مکیندر ، همواره از آسیای مرکزی به عنوان یکی از مناطق ژئوپلیتیکی مهم جهان یاد می شود که این منطقه پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و با تشکیل کشورهای استقلال یافته ، دچار تغییرات گسترده ای شد . در این زمینه در طی دهه اخیر با افزایش نفوذ جمهوری اسلامی ایران ، افزایش نفوذ سیاسی-اقتصادی چین در آسیای مرکزی و همچنین افزایش مداخلات فدراسیون روسیه در کشورهای مذکور ، همواره منافع ایالات متحده آمریکا را در این منطقه با چالش ها و مشکلات متعددی مواجه ساخت . با توجه به تاثیرات نفوذ استراتژیک آمریکا در منطقه آسیای مرکزی و تاثیرات آن برمنافع امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران ، پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و کاربردی به تبیین ژئوپلیتیکی منافع استراتژیک آمریکا در منطقه آسیای میانه پرداخته است . جامعه آماری پژوهش حاضر از کلیه کارشناسان و صاحب نظران و کارشناسان جغرافیای سیاسی تشکیل شده است که حجم نمونه آن بر اساس مدل کوکران تعداد 50 نفر تخمین زده شد. به منظور تحلیل یافته های تحقیق نیز از آماره های توصیفی آزمون های میانگین ، فریدمن و بینومال تست در نرم افزار spss استفاده گردید. نتایج نشان داد که میان عوامل ژئواستراتژیک ، ژئواکونومیک و افزایش حوزه نفوذ ایالات متحده آمریکا در منطقه آسیای مرکزی رابطه ای مستقیم وجود دارد.همچنین در بخش های دیگر افزایش پایگاه های نظامی-جاسوسی،شکستن هژمونی روسیه و چین و افزایش درآمدهای اقتصادی آمریکا ، مهمترین منافع و اهداف پیش روی آمریکا در آسیای مرکزی در طی بازه زمانی 2020 الی 2022 است.