پروین امیرخانی

امروزه متخصصان آب احداث و راه اندازی ایستگاههای پمپاژ آب را در مناطق روستایی، یکی از اقدامات سازنده مدیریت بهینه آب کشاورزی به شمار می آورند. با وجود راه اندازی این ایستگاهها، بیشتر آنها با مشکلات و چالش های جدی روبه رو هستند؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر، تحلیل عوامل محدودکننده موفقیت پروژه ایستگاه پمپاژ آب روستای قمشه فرامان در شهرستان کرمانشاه است. در این پژوهش اکتشافی، از روش مطالعه موردی استفاده شد. جامعه مطالعه شده ۱۵ نفر از بهره برداران و ۱۱ نفر از مسئولان پروژه بودند که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. روش گردآوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختارمند و تشکیل گروههای متمرکز بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل علل ریشه ای استفاده شد. نتایج نشان داد شش مشکل ایستگاه شامل تمایل نداشتن روستاییان به همکاری با مسئولان، کاهش توان درآمدی بهره برداران و افزایش بیکاری، مشخص نبودن مالکیت اراضی، وجود دوباره کاری ها و تکرار اشتباهات گذشته، افت وضعیت معیشتی اقتصادی بهره برداران و تحمیل بخشی از هزینه ها به بهره برداران، عوامل ناکارآمدی و محدودکننده پروژه محسوب می شود. در ادامه راهبردهای اجرایی از قبیل مشارکت دادن بهره برداران در برنامه ریزی های مربوط به ایستگاه، مشخص کردن میزان اراضی زیر پوشش ایستگاه در فاز دوم ، کمک جهاد کشاورزی به روستاییان برای احداث طرح های کشاورزی، حل قانونی مشکل مالکیت زمین های زراعی ، شروع و اتمام فاز دوم در موعد مقرر اعلام شده و به کارگیری مدیری متخصص و ثابت تا پایان پروژه به مثابه مهم ترین راهبردها پیشنهاد شدند.