عاطفه سادات میرفاطمی

دکارت در فرایند واکاوی معرفت شناختی خود، که به شک دستوری شهرت دارد، نوعی از انضباط رفتاری را با وصفِ موقت برگزیده است. در این توصیه نامه ی اخلاقی، بدون حاجت به مبنای فلسفی پیشین و فارغ از مضمون اعتقاد و میزان انسجام یا استحکام آن، زیستن بر مبنای اصولی مفید، مشترک و نسبتاً ساده ترویج می شود. پرسش این جاست که میان این تفسیرِ حداقلی از اخلاق- که با تمهیدی آسان به تصدیق ضرورتِ اخلاق و کشف مصادیقِ عمده ی آن روی می آورد- با اخلاق موسوم به پست مدرن- که در شرایط تاریخی متأخر از تجربه های دکارتی و با نگاهی سخت گیرانه به امکان و ارزش اخلاق می نگرد- چه رابطه ای قابل تصور است؟ در مقام پاسخ و بر مدار خوانشِ بینامتنی از روابط چندلایه و متداخل میان دو راهبرد موقت(دکارتی) و پست مدرن(نیچه ای- فوکویی) نسبت به اخلاق، این نتیجه حاصل می شود که: راهبرد رفتاری موقتِ دکارت تبصره ای بر حضور اخلاق در اندیشه ی پست مدرن و رکنِ دوام این گفتمان است.