افشین علیزاده

همزمان با رشد و توسعه ی پایدار و تحولات اساسی در امور اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نقش حائز اهمیت شبکه راه ها به عنوان یکی از بخش های مهم و زیر بنایی در توسعه بیشتر نمایان می گردد، علاوه بر این که منابع و استعداد های با لقوه سرزمین را بارور و زمینه ی رشد و شکوفایی را فراهم می نماید. در این راستا برای نیل به اهداف توسعه پایدار از تکنیک های GIS در تعیین مسیر بهینه استفاده گردید. بدین نحو که ابتدا تمام پارامتر های موثر در تعیین مسیر شامل: شیب، ارتفاع، کاربری اراضی، زمین شناسی، فرسایش، زمین لغزش، فاصله از گسل، فاصله از مناطق حفاظت شده، فاصله از سطح آب های زیر زمینی و سطحی، فاصله از مراکز شهری و روستایی و فاصله از جاده و راه آهن و زیر ساخت ها از تصاویر ماهواره ای و نقشه های پایه استخراج گردید و به شکل لایه های اطلاعاتی در محیط GIS به منظور تولید نقشه هزینه ارزش گذاری و ترکیب گردیدند. سپس با استفاده از الگوریتم کوتاه ترین مسیر اقدام به تعیین مسیر گردید و مسیر های طراحی شده با استفاده از روش نزدیکی به حد ایده آل مقایسه گردیدند و در نهایت مسیر بهینه با استفاده از این روش به علت قرارگیری در شیب مناسب و نزدیکی به مراکز اقتصادی و دوری از گسل انتخاب گردید. همچنین به منظور بررسی صحت مسیر تعیین شده با استفاده از روش تصادفی اقدام به طراحی ۳۰ مسیر گردید که در این روش به معیار ها هیچ گونه وزنی تعلق نمی گیرد و این نتیجه حاصل شد که در صورت استفاده نکردن از روش های ارزیابی چند معیاره٬ مسیر مورد نظر از مناطق ممنوعه می گذرد که این مسئله باعث افزایش هزینه های محیط زیستی و اقتصادی ناشی از استقرار ناموزون آن می گردد.