سمیه خسروی خراشاد

این پژوهش به بررسی تطبیقی بین شخصیتهایِ منطقالطیر با شخصیتهای نمایشنامه در انتظار گودو میپردازد. هدف از این پژوهش مقایسه تطبیقی بین شخصیتها، زاویه دید و کنش هرکدام از آنهاست. پرنده ها در منظومه منطقالطیر عزم سفر میکنند و بهرهبری هدهد برای یافتن سیمرغ میکوشند و در این راه از هفت مرحله میگذرند. درنهایت فقط سی مرغ به سیمرغ میرسند. در نمایشنامه درانتظارگودو افرادی منتظرند که گودو بیاید و پسرکی از طرف گودو مرتب پیغام میآورد. اما گودو هرگز نمیآید. در وهله اول این سؤال مطرح میشود که آیا بهراستی مطابقت یک اثر با محتوای اخلاقی-عرفانی همچون منطقالطیر با نمایشنامه درانتظارگودو با مضمون ابسوردی امکانپذیر است؟ چالش اصلی این بررسی تطبیقی در وجود و عدمِ معنا و معنویت در زندگی شخصیتهای این دو اثر و زاویه دید دو نویسنده بزرگ به دنیای پیش روی بشریت است. این پژوهش با روشهای تحلیلی-توصیفی انجام شده است. نتیجه پژوهش این است که شخصیتهای عطار در تمام مراحل در تلاشاند ولی شخصیتهای بکت منفعل هستند و برای رهایی و وصال به آرزوهایشان چشم امید به دیگری بستهاند. شخصیتهای بکت واگرا و شکستخوردهاند درحالیکه شخصیتهای عطار موفق و همگرا هستند. درنهایت به این نتیجه میرسیم که ساموئل بکت با نشاندادن پوچی و بیهدفی، وابستگی به مادیات ناشی از عدم وجودِ حقیقتبینی و خودشناسی بشریت را به وحدت دعوت میکند و عطار نیشابوری با نمایش حقیقت و شیرینی دستیابی به وحدت، انسان را از وابستگی به مادیت برحذر میدارد.