حسن غیاثی

تکیه بر شاخص های سود و زیانی در مورد ارزیابی عملکرد واحد انتفاعی به تنهایی کافی نیست. از آنجا که بهره وری یکی از مهم ترین شاخص های ارزیابی عملکرد مدیریت می باشد و ارتقاء و بهبود آن از جمله وظایف مهم مدیران در سازمان ها بوده و رشد و بهبود سازمان ها در گرو توجه به بهره وری می باشد، لازم است ارتباط بین شاخص های بهره وری و سود و زیان تبیین گردد. این تحقیق به دنبال این موضوع است که آیا در شرکت های نفتی، بین شاخص های بهره وری نیروی کار و سرمایه، که از شاخص های مهم بهره وری می باشند و اقلام صورت سود زیان رابطه معنی داری وجود دارد یا خیر؟ مطالعه انجام شده بر مبنای هدف کاربردی و بر اساس روش پیمایشی و همبستگی می باشد. در این راستا با استفاده از تحلیل رگرسیونی و آزمون های نرمال بودن، آزمون برازش منحنی، رگرسیون تک متغیره(آزمون فرضیات) و چندمتغیره(روش قدم به قدم)، نوع رابطه بین اقلام صورت سود و زیان(متغیرهای مستقل) و شاخص های بهره وری کار و سرمایه(متغیر وابسته)، میزان تأثیر هر کدام از این عوامل بر شاخص های بهره وری کار و سرمایه و تعیین اولویت بندی تأثیر این عوامل مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجه این آزمو ن ها بیانگر این است که بین اقلام صورت سود و زیان و شاخص های بهره وری کار و سرمایه رابطه معناداری وجود دارد؛ اما ارتباط بهره وری کار با هر یک از اقلام صورت سود و زیان به صورت جداگانه یا در حالت کلی و با استفاده از رگرسیون چند متغیره، نسبت به بهره وری سرمایه، نتایج قوی تری را نشان می دهد.