مصطفی بیگی

از زمان شکل گیری بلدیه بعنوان اصلی ترین نهاد متولی مدیریت شهری در ایران که بیش از صد سال از تاریخ شکل گیری آن می گذرد، همواره تامین نیازهای خدماتی و پاسخگویی بهینه به نیازهای شهروندان در هنگام شب، در قالب نقش و جایگاه های مختلفی تحت عناوین(عسس، گزمه، داروغه، شبگرد و....) مدیریت شبانه شهری، مطرح بوده است. در طول دو دهه گذشته در حوزه مدیریت شهری، بازیگری جدید با نام (شهردار شب) به میان آمده است و در بیش از 40 شهر دنیا، شهرداران شب یا افرادی که مسئولیت مدیریت شبانه را بر عهده دارند، تعیین شده اند. این پژوهش به طور خلاصه نتایج یک مطالعه کیفی را نشان می دهد که اطلاعاتی در مورد ریشه ها، روند ترویج، ماهیت و قلمرو این نقش و پراکندگی جغرافیایی جایگاه شهردار شب را در قالب مدیریت شبانه شهری و در مقیاس جهانی جمع آوری کرده است. داده ها نشان می دهد که اگرچه شهرها از نظر زیرساختی و مقررات تفاوت زیادی دارند، اما به نظر می رسد در مورد نیاز به ساختارهای دائمی و پایدار مدیریت شبانه، اجماع فزاینده ای وجود دارد. درواقع هدف این تحقیق، بررسی نقش و جایگاه شهردار شب در راستای مدیریت بهینه شهری در شهرهای مختلف جهان است. روش انجام این پژوهش به صورت توصیفی – تحلیلی است، بدین گونه که با بررسی متون و اسناد مربوط به مدیریت شبانه شهر در دنیا، تلاش شده است که این مفهوم و مشتقات آن در قالب یک نوشتار علمی به مخاطبان ارائه شود. نتایج این تحقیق نشان می دهد که این پدیده جدید در مدیریت شهری در حال اصلاح نواقص عملکردی و آرمانی خود است و به طور حتم در آینده به عنوان یک امر کاملاً ضروری مورد پذیرش اکثر شهرهای دنیا خواهد شد.