علیرضا ماه پور

در دهه گذشته تغییر در نگرش ها، ارزش ها، عوامل اقتصادی اجتماعی و فرهنگی سبب شد فرایند خرید به فعالیتی اجتماعی و سرگرم کننده تبدیل شود. پژوهش های جدید به شناسایی عوامل فردی مؤثر در خرید پرداخته اند که کاربرد حمل ونقلی نیز دارد. بررسی پژوهش ها در خصوص رفتار مشتریان مراکز خرید نشان می دهد علاوه بر متغیرهای قابل مشاهده، متغیرهای رفتاری فردی پنهانی همچون نگرش، سبک زندگی، نوع خریدار نیز در تحلیل رفتار مشتریان مهم است که در پژوهش حاضر با انجام پرسشگری اینترنتی (213 نمونه سالم) به مدل سازی آن پرداخته می شود. با انجام تحلیل عاملی اکتشافی مقدار وزن مؤلفه ها برای استفاده در مدل های انتخاب گسسته به دست آمد. نتایج مدل انتخاب گسسته نشان داد متغیرهای پنهان سبک زندگی و نگرش در انتخاب برخی مقاصد معنا دار است که اثر این متغیرها را تأیید می کند، ولی متغیر نوع خریدار در انتخاب هیچ یک از مقاصد معنادار نبود و اثر این متغیر به تأیید نرسید.

با گسترش شهرنشینی و افزایش تولید وسایل نقلیه، تمایل شهروندان به استفاده از خودروهای شخصی نیز افزایش یافته است. در نتیجه، همگام با پیاده سازی سیاست های مدیریت تقاضا، افزایش ظرفیت معابر شهری امری غیرقابل اجتناب خواهد بود. افزایش ظرفیت معابر در ابتدا با تکیه بر گسترش معابر از طریق افزودن خطوط اضافی به معابر انجام می گردید اما با گذشت زمان و افزایش تقاضا، افزایش خطوط به علت معارضین ملکی امری غیرممکن می نماید. به منظور رفع محدودیت ها، اجرای معابر چندسطحی مورد توجه بسیاری از کلانشهرها واقع شده است. در این پژوهش، نویسندگان سعی نموده اند تا با بررسی نمونه هایی از این معابر و شناسایی معیارهای موثر، اقدام به تهیه پرسشنامه کارشناسی نموده و با اخذ نظریات کارشناسان حوزه حمل ونقل و شهرسازی، عوامل موثر برای امکان سنجی این نوع معابر را براساس روش تحلیل عاملی اولویت بندی نمایند. بررسی نتایج تحلیل ها نشان می دهد عواملی همانند سطح سرویس معبر در ساعت اوج، حفظ بافت باارزش تاریخی، آلودگی های صوتی، هزینه کلی اجرا، حفظ مراکز خطی- محله ای و شهری، تعداد گلوگاه های ترافیکی موجود در معبر، ملاحظات ایمنی و حجم روزانه شمارش شده در کمان به عنوان مهمترین عوامل موثر از بین 30 معیار شناسایی شده است که با استفاده از این 8 عامل می توان بدون انجام هزینه زیاد و صرف زمان طولانی، مطالعات امکانسنجی این نوع معابر را برای سایر شهرها به انجام رسانید.