سیده صفا قاسمی

با گسترش ارتباطات الکترونیکی و اینترنتی، نیاز به طراحی وب سایت برای دانشگاه ها بیشتر شده و جذب کاربران به این وب سایت ها و اطلاع رسانی از این طریق، از اهداف اولیه این مراکز گردیده است. در این راستا، طراحیِ بصریِ این وب سایت ها حائز اهمیت است و شناسایی معیارهای طراحی، به بهبود آنها کمک شایانی می کند. بررسی اشکالات بصریِ وب سایت های دانشگاه های ایران در مقایسه با ویژگی های بصریِ مشترک میان وب سایت های موفقِ دانشگاه های جهان و یافتن شباهت ها و تفاوت های میان عناصر بصری این دو گروه، پرسش ها و اهداف اصلی این پژوهش هستند. برای تحقق این اهداف، با روش تحقیق تطبیقی-توصیفی و استفاده از روش های کیفی و کمّی شبه آماری در تولید و تحلیل داده ها، از دو جامعه وب سایت های دانشگاه های جهان و ایران، نمونه هایی براساس رتبه علمی دانشگاه و رتبه وب سایت آنها انتخاب شد. در هر جامعه، 53 وب سایت از دانشگاه های مختلف از نظر گروه آموزشی و محل دانشگاه، درنظر گرفته شد و ویژگی های عناصر بصری آنها مانند نوشته ها، رنگ ها، عکس ها، تصاویرِ متحرک و ... به وسیله یک چک لیست محقق ساخته با گزینه های ازپیش تعیین شده، به طور جداگانه موردآزمون قرار گرفت. سپس به کمک آزمون آماری کای دو مورد تحلیل آماری قرار گرفت. براساس نتایج این بررسی، وب سایت های دانشگاه های ایران و جهان، در ویژگی هایی مانند انتخاب رنگ، عدم استفاده از بافت در زمینه، روش متمایزکردن لینک ها، تعداد و تنوع اندازه عکس ها و تقسیم بندی سه یا چهارستونی صفحه اصلی به صورتی هم سان عمل می کنند. تفاوت عملکرد وب سایت های دانشگاه های جهان و ایران بیشتر در موارد مربوط به تایپ و نوشته ها مانند استفاده از خط دور برای تیترها، تنوع زیاد نوع تایپ فیس ها، تنوع کم در اندازه نوشته ها، فاصله کم بین خطوط متن در وب سایت های ایرانی است. همچنین وب سایت های ایرانی، علاوه بر نمایش اسلاید، از تصاویر متحرک هم استفاده می کنند و معمولاً سایر صفحات وب سایت های آنها از نظر رنگ و ترکیب بندی با صفحه اصلی هم آهنگی ندارند.