نرگس حسن بیگی

هم رقابتی راهبردی است که در دهه های اخیر به منظور کسب، حفظ و ارتقاء جایگاه رقابتی مورد توجه سازمانها قرارگرفته است. هدف: هدف اصلی پژوهش ارائه مدل عوامل مؤثر بر شکل گیری هم رقابتی و پیامدهای آن است. روش: از نظریه داده بنیاد نظام مند در بخش کیفی و از مدل سازی معادلات ساختاری در بخش کمی استفاده شد. جامعه مورد مطالعه بخش کیفی، خبرگان و مدیران ارشد بانکی و در بخش کمی، جامعه آماری مدیران، روسا و کارشناسان و کارکنان ارشد بانک سپه بودند. روش نمونه گیری بخش کیفی، هدفمند و گلوله برفی (33 نفر) و در بخش کمی به صورت خوشه ای و ساده بود (368 نفر). یافته ها: پس از تجزیه و تحلیل کیفی داده های مصاحبه ها، مدل هم رقابتی در صنعت بانکداری ایران ارائه گردید. یافته های آزمون کمی، مدل پژوهش را تأیید نمودند. یافته ها نشان داد که چالشهای صنعت بانکداری (شرایط علی) بر میل به هم رقابتی تأثیر معناداری دارند. یافته ها تأثیر میل به هم رقابتی، عوامل زمینه ای (محیط اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی، سیاسی-قانونی و فناوری) و عوامل مداخله گر (منابع، ساختار سازمانی، فناوری، فرهنگ سازمانی، منابع مالی، مدیریت ارشد و سیاست های کلان) بر راهبردهای هم رقابتی و تأثیر این راهبردها بر پیامدهای حاصل را تأیید کردند. نتایج: در راستای حفظ و ارتقاء جایگاه و کسب رضایتمندی مشتریان بانک ها می توانند با کسب شناخت صحیح و مدیریت عوامل مؤثر بر شکل گیری و اجرای راهبردهای هم رقابتی، بستر مناسبی را برای بهره مندی از همکاری با رقبای خود در محیط رقابتی حاکم و پیامدهای اتخاذ راهبردها فراهم نمایند.