سبحان مرادی

هدف پژوهش حاضر بررسی کتب مطالعات اجتماعی پنجم و ششم ابتدایی از حیث میزان برخورداری از مقوله های تربیت شهروند ایرانی-اسلامی، اجتماعی – سیاسی، قانون پذیر و قانون گرا می باشد. در این پژوهش از روش تحلیل محتوای کمی برای تحلیل متن کتب و از روش آنتروپی شانون جهت تحلیل اهمیت مقوله های تربیت شهروندی استفاده شده است. برای محاسبه قابلیت اعتماد از روش کدگذاری استفاده شد. نتایج تحلیل های انجام شده نشان می دهد همه مولفه های تربیت شهروند ایرانی-سلامی در کتب مطالعات اجتماعی مورد توجه قرار گرفته و در این بین، نوعدوستی، ارزشمندی و وطن دوستی در زمره مهمترین مقوله ها در این کتب محسوب می شود. همچنین نتایج حوزه تربیت شهروند جتماعی – سیاسی نشان می دهد که مؤلفه های تقویت و ترویج عواطف انسانی و سجایایی اخلاقی و اخلاق نیکو و پسندیده، مشارکت در تصمیم گیری ها و اظهارنظر در مدرسه و کلاس، وجود حس همنوع دوستی در رفتار با غیر ایرانی ها و نزاکت و تعامل سازنده بر جلوگیری از مجادلات به صورت مشترک در هر دو کتاب مورد تأکید قرار گرفته است؛ ولی همه مولفه های تربیت شهروند قانون پذیر و قانون گرا در کتب مذکور مورد توجه قرار نگرفته است و در این حیطه فقط تقویت روحیه حاکمیت قانون و مقررات اجتماعی در زمره مهم ترین مقوله در این کتب محسوب می شود.