مصطفی بالی چلندر

شهرها هرساله پذیرای میلیون ها نفر گردشگرند و گردشگری شهری اکنون به فعالیتی مهم تبدیل شده که جریان کارها، اقدامات اجتماعی و تغییرات فضایی فراوانی به ویژه در کشورها شکل داده است. نقش شهرها در جذب گردشگران و شکل گیری گردشگری شهری به عنوان یک الگوی فضایی گردشگری در عصر حاضر بعد دیگری از اقتصاد شهری را شکل داده است که به نوسازی و توسعه سیمای شهری، سیستم حمل و نقل، اقامت گاههای گردشگری و بهبود و ساماندهی زیرساخت های شهری منتهی می شود رشد و توسعه گردشگری شهری و جذب گردشگر تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله اعتماد اجتماعی و امنیت فضاهای شهری است، و نقش به سزایی در جذب گردشگر دارد. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر اعتماد اجتماعی و امنیت فضاهای شهری در توسعه گردشگری شهری نگاشته شد. پژوهش حاضر در صورت دسته بندی تحقیقات بر مبنای هدف، در دسته تحقیقات کاربردی و از نظر نحوه روش تحقیق، از نوع تحقیقات توصیفی – تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش حاضر گردشگران ورودی به شهر گرگان تشکیل می دادند. با توجه به این که تعداد حجم جامعه آماری مشخص نبود از فرمول کوکران برای حجم جامعه نامحدود استفاده شد و حجم نمونه 384 نفر برآورد گردید. به منظور پاسخگویی به سوالات پژوهش از نرم افزارهای spss و pls استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که اعتماد اجتماعی و امنیت فضاهای شهری برتوسعه گردشگری تاثیرمعناداری دارد به گونه ای که میزان تاثیر متغیر امنیت فضاهای شهری بر توسعه گردشگری بیشتر از اعتماد اجتماعی است.

فضا های شهری یکی از تاثیرگذارترین عوامل در هدایت الگو های رفتار فردی و اجتماعی افراد هستند. تمامی رفتار های انسان در فضا های معینی شکل می گیرد که بستر رفتار به شمار می آیند. از سوی دیگر، با افزایش رشد شهرنشینی در بسیاری از نواحی ایران، مشکلات و نارسایی های زندگی شهری افزوده شده است. از جمله این مشکلات می توان به افزایش جرم و جنایت در مناطق پیراشهری اشاره کرد. از همین رو، با طراحی محیطی محیط می توان از بروز جرم در این مناطق تا حدی جلوگیری کرد. در این راستا، هدف پژوهش حاضر، طراحی محیطی و تاثیر آن در پیشگیری از جرم در فضا های پیراشهری کلانشهر کرج مبتنی بر رویکرد CPTED در هشتگرد می باشد. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی، مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای، اسنادی و میدانی می باشد. همچنین به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار SPSS، مدل FAHP استفاده شد. ، به منظور مطالعه عمیق (تاثیرات طراحی محیطی و در پیشگیری از جرم در منطقه پیراشهری هشتگرد)، از آزمون رگرسیون استفاده گردیده شد. نتایج نشان داد، طراحی محیطی در پیشگیری از جرم در منطقه پیراشهری هشتگرد تاثیر مثبتی دارد. در ادامه نیز به منظور ارتباط بین شاخص های طراحی محیطی و پیشگیری از جرم در منطقه پیراشهری هشتگرد، از رگرسیون چندگانه خطی استفاده شد. نتایج نشان داد، میزان همبستگی بین شاخص های طراحی محیطی و پیشگیری از جرم در منطقه پیراشهری هشتگرد برابر با 68/0 درصد است، این مقدار گویای همبستگی قوی بین دو متغیر میباشد.در نهایت به منظور رتبه بندی شاخص های (طراحی محیطی) از تحلیل سلسه مراتبی فازی(FAHP)، استفاده شده است. نتایج نشان داد، به ترتیب شاخص های کنترل دسترسی با وزن 235/0، نظارت طبیعی با وزن 221/0تقویت قلمرو های طبیعی با وزن 189/0، حمایت از فعالیت های اجتماعی با وزن 154/0، تعمیر و نگهداری با وزن 134/0، بالاترین و پایین ترین رتبه را در کاهش میزان جرم خیزی در منطقه پیراشهری هشتگرد به خود اختصاص داده اند.