احسان ابراهیمی ورکیانی

واژه اقتصاد مقاومتی اولین بار توسط مقام معظم رهبری مطرح شد و بر این اساس، رهبر معظم انقلاب «اقتصاد مقاومتی» را معنا و مفهومی از کارآفرینی معرفی نمودند. معظم له برای نیاز اساسی کشور به کارآفرینی نیز دو دلیل «فشار اقتصادی دشمنان» و «آمادگی کشور برای جهش» را برشمردند. هدف این اقتصاد، بازسازی و احیای اقتصاد ملی است. لازم به ذکر است که رویکرد اقتصاد مقاومتی نه فقط در حوزه مصرف کننده (استفاده از محصولات نهایی داخلی)، بلکه در بخش صنعت نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. یکی از مفاهیم صنعتی موردنیاز برای تبیین و اجرایی کردن راهبرد اقتصاد مقاومتی، موضوع «لجستیک معکوس» است که در این پژوهش به آن توجهی ویژه شده است. در همین راستا در این پژوهش، نقش سرمایه اجتماعی از دو دیدگاه سرمایه اجتماعی مدنی و سرمایه اجتماعی کاری در تبیین نگرش اقتصاد مقاومتی موردبررسی قرار گرفته است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی بوده و در روشی توصیفی، اطلاعات جامعه مورد مطالعه با استفاده از پرسشنامه ای که روایی و پایی آن مورد تائید قرار گرفت، جمع آوری و تحلیل گردیده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه پیمانکاران قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا(ص) (438 پیمانکار) بودند که بر اساس جدول مورگان، حداقل نمونه ای برابر با 190 نفر تعیین شد؛ اما با توجه به پیش بینی های صورت گرفته در مورد پرسشنامه های غیرقابل قبول، در مجموع 230 پرسشنامه توزیع گردید که از این تعداد 217 پرسشنامه به صورت قابل قبول برگشت داده شد. در این پژوهش، افراد نمونه به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج آزمون فرضیات این پژوهش با استفاده از معادلات ساختاری و نرم افزار لیزرل، حاکی از این بود که هر دو مؤلفه سرمایه اجتماعی (سرمایه اجتماعی مدنی و سرمایه اجتماعی کاری) نقش معناداری بر شکل گیری نگرش اقتصاد مقاومتی در ادراکات پیمانکاران خاتم الانبیا(ص) دارند.